R.K. kerk in Ens

Kerkelijk GebouwArnoldus van Bockholtstraat 1
8307AX Ens (gemeente Noordoostpolder)
Flevoland
Bouwjaar: 1948
Architect: A.E. Bleys

Beschrijving van R.K. kerk

Inleiding In de periode 1950-1962 zijn er in de Noordoostpolder 36 kerken gebouwd, een hervormde, een gereformeerde en een rooms-katholieke voor elk van de tien dorpen. In Emmeloord zijn in dezelfde periode twee kerken voor elk van deze gezindten gebouwd. De r.-k. KERK van Ens is in 1948 gebouwd als noodkerk voor de r.-k. parochie van Ens. Het ontwerp voor de in 1949 in gebruik genomen kerk was van de Haagse architect A.E Bleys. Het kerkje is gebouwd in een stijl die verwant is aan de Ambachtelijk-Traditionele bouwtrant. De N.V. Panagro te Warmond was verantwoordelijk voor de constructie van het houten gebouw. In 1955 verloor het noodkerkje de oorspronkelijke functie toen in dat jaar de er ten oosten van staande kerk de O.L.V. van de Altijd Durende Bijstand in gebruik werd genomen. In 1964 is de zuidgevel gewijzigd door toevoeging van een aanbouw. In 1970 is het kerkgebouwtje aan de zuidzijde uitgebreid, waarbij het verder nog vrij gave exterieur van een van de oudste gebouwen van Ens de huidige vorm kreeg. Het tegenwoordig ’t Gebouwtje’ genaamde voormalige kerkgebouw vormt een bijzonder ensemble met de nabijstaande r.k. kerk aan de Zoudenbalchstraat 2. Het heeft ook nog onderdak geboden aan de bibliotheek en functioneert momenteel als multifunctionele gemeenschapsruimte. Omschrijving Vanuit een rechthoekige plattegrond in bruin gecarbolineerde, liggende planken opgetrokken houten gebouwtje met accenten van staande planken op een onderbouw van met grijze kalkzandsteen bekleed beton. Het gebouw staat onder een samengesteld dak met een plat dakdeel, een afgeknot schilddak en zadeldaken, die zijn gedekt met rode opnieuw verbeterde hollandse pannen. Aan de achterzijde is de kap verrijkt met een dakruiter in de vorm van een kleine klokkenstoel. Symmetrisch vooraanzicht (noord-oostzijde) met een niet originele dubbele deur in een ondiepe uitbouw onder plat dak. Hierachter een afgeknot schilddak met vrij vlak liggende dakschilden. De onder zadeldak staande opbouw hierboven is blind aan de voorzijde en heeft drie staande vensters in de zijkanten. De dakrand rust aan de voorzijde op klossen, de uitkragende dakranden aan de zijkanten zijn met klampen bevestigd. De onder het schilddak staande geveldelen van beide langsgevels zijn voorzien van respectievelijk drie kruisramen (straatzijde) en twee kruisramen en een klein venster (achterzijde). Het schip van de kerk telt aan de straatzijde zes vensters met kruisraam. Aan de achterkant eveneens zes identieke vensters, maar tussen de rechter vier staan tevens drie bredere vensters met kruisraam, die hiermee een aaneengesloten reeks vormen. De blinde, zuid-westelijke kopgevel is gewijzigd en voorzien van ijzeren damwandprofielen, die overigens niet detoneren met de rest van het gebouw. De deur bevindt zich in een risalerende middenpartij. Op de nok staat een klein, open houten dakruitertje met zadeldak en smeedijzeren kruis. Het inwendige is vrij eenvoudig en voorzien van de oorspronkelijke, verlijmde houten spanten, die rusten op de betonnen randen van de onderbouw. De dakconstructie is aan het oog onttrokken door een verlaagd plafond. Een parketvloer ligt op de oorspronkelijke plankenvloer, die rechtstreeks op de zandbodem is gelegd. De overige onderdelen van het interieur zijn niet oorspronkelijk of voor bescherming van geen of ondergeschikt belang. Waardering Het voormalige kerkgebouw is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de stedenbouwkundige en de architectuurhistorische waarde. – Het voormalige kerkgebouw is van cultuurhistorisch belang vanwege de oorspronkelijke functie en als uitdrukking van een geestelijke ontwikkeling in de Noordoostpolder. Het heeft tevens historische waarde als het oudste nog bestaande kerkgebouw in de Noordoostpolder. – Het gebouwtje heeft architectuurhistorische waarde vanwege het met het “tijdelijke” karakter samenhangende materiaalgebruik en vanwege de opvallende vormgeving. – Het gebouwtje heeft stedenbouwkundige en ensemblewaarde vanwege de situering en als essentiëel onderdeel van een in cultuurhistorisch opzicht belangrijk kerkelijk ensemble en vanwege de visuele en functionele relatie met de nabijstaande kerk de O.L.V. van de Altijddurende Bijstand. – Het gebouw is tevens van waarde vanwege de herkenbaarheid en de grote mate van gaafheid van het exterieur. – Als houten na-oorlogs kerkgebouw heeft het bovendien grote zeldzaamheidswaarde. (bron: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)