CULTUREEL ERFGOED
Emmeloord Urk Noordoostpolder Fevoland
Rijksmonumentenlijst Noordoostpolder
Een rijksmonument is in Nederland een zaak (een bouwwerk of object, of het restant daarvan) die van algemeen belang is wegens de schoonheid, de betekenis voor de wetenschap of de cultuurhistorische waarde. Een formeel juistere aanduiding is: ‘beschermd monument als bedoeld in de Erfgoedwet’.
Tot 2012 moest een monument 50 jaar of langer geleden zijn vervaardigd om in het kader van de Monumentenwet voor bescherming in aanmerking te komen. Per 1 januari 2012 is dit criterium vervallen.
Eind februari 2015 had Nederland 61.822 gebouwde rijksmonumenten (inschrijvingen, per 31 december 2011 circa 52.000 objecten) met de status rijksmonument, waarvan circa 1500 archeologische rijksmonumenten. Sinds 2007 ligt de nadruk bij nieuwe toekenningen op de wederopbouwperiode.
Gemeentelijke monumentenlijst
De gemeente Noordoostpolder kent 42 gemeentelijke monumenten verspreid over de kernen Bant (1), Emmeloord (4), Ens (19), Kraggenburg (5), Luttelgeest (2), Markenesse (4), Nagele (1), Rutten (2) en Tollebeek (3). Het gaat om kerken, pastorieën, (uitkijk)torens, boerderijen, tuinbouwbedrijven, een gemaal en woningen. Na vaststelling in 1999 is de gemeentelijke monumentenlijst niet meer veranderd. Twee van de monumenten op de gemeentelijke monumentenlijst zijn inmiddels rijksmonument geworden: de Poldertoren in Emmeloord en de kerk en de klokkentoren in Nagele (Ring 15).
Provinciaal monument
Noord-Holland en Drenthe zijn de enige provincies die provinciale monumenten hebben aangewezen.
Rijksmonumenten op Urk
De plaats Urk telt 33 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister. Een overzicht.
Gemeentelijke monumenten Urk
De gemeente Urk kent vijf gemeentelijke monumenten. Het betreft twee panden uit 1826 (aangewezen in 2006), een loods uit 1970 (aangewezen in 2008), de werf Metz uit 1986 (aangewezen in 2012) en het kerkhof bij het Kerkje aan Zee (aangewezen in 2016).
Noordoostpolder telt 56 rijksmonumenten
Oud Kraggenburg
- Voormalige Lichtwachterswoning
Schokland
- Enserkerk.
- Op de zuidpunt de conserveerde grondslagen van twee vroegere kerken
- Terp met gerestaureerde kerkfundering
- Terp De Zuidert
- Terp Middelbuurt
- Terp haven Emmeloord vluchthavenpad
- Lichtwachterswoning
- Misthoornhuisje
- IJsloperschuur
Luttelgeest
- Terrein met daarin een 14e-eeuwse burcht (Kuinderburcht)
- Terrein waarin overblijfselen van een ronde burcht
Rutten
- Gemaalcomplex Buma: Schutsluis/Lemstersluis
- Gemaalcomplex Buma: Transformatorgebouw
- Gemaalcomplex Buma: Sluiswachtershuisje
- Gemaalcomplex Buma: Schotbalkenloods
- Gemaalcomplex Buma: Gemaal
Ens
- Wieringermeerboerderij/kop-rompboerderij met zij-langsdeel van het type S
- Gedeeltelijk open bijschuur van het type C
- Terrein waarin sporen van bewoning Keileemweg/Oud Emmeloorderweg
- RK kerk
Kraggenburg
- Aardappelbewaarplaats type J
- Boerderij van het Wieringermeertype Kadoelerweg 14
- Ontginningsboerderij type Q7h(t) Zwartemeerweg 46,
- Gemaal Smeenge
- Gemaalcomplex Smeenge: Schutsluis en verkeersbrug
- Gemaalcomplex Smeenge: Sluiswachtershuisje
- Gemaalcomplex Smeenge: Schotbalkenloods
- Gemaalcomplex Smeenge: Dienstwoningen
Nagele
- Openbare school met speelplaats en fietsenstalling
- Protestants-christelijke school met speelplaats en fietsenstalling
- Rooms-katholieke school met speelplaats en fietsenstalling
- Gereformeerde kerk
Marknesse
- Woonbarak (Dorp B) Oudeweg 23
- Waterloopbos Voorsterweg 36
Emmeloord
- Oostenrijkse woning Acacialaan 5
- Oostenrijkse woning Acacialaan 7
- Oostenrijkse woning Acacialaan 9
- Oostenrijkse woning Acacialaan 11
- Oostenrijkse woning Acacialaan 13
- Oostenrijkse woning Berkenlaan 2
- Oostenrijkse woning Berkenlaan 4
- Oostenrijkse woning Berkenlaan 2
- Oostenrijkse woning Berkenlaan 6
- Oostenrijkse woning Berkenlaan 8
- Oostenrijkse woning Berkenlaan 10
- Oostenrijkse woning Berkenlaan 11
- Oostenrijkse woning Berkenlaan 12
- Ontginningsboerderij Espelerweg 4
- Voormalige kantoor Jasmijnstraat 9
- Rijtje woningen Meidoornstraat 1
- Rijtje woningen Meidoornstraat 13
- Rijtje woningen Meidoornstraat 21
- Rijtje woningen Koningin Julianastraat 1
- Rijtje woningen Koningin Julianastraat 13
- Poldertoren
De gemeente Noordoostpolder kent 42 gemeentelijke monumenten.
Emmeloord (4 monumenten)
- Boerderij Bomenweg 22
- De Poldertoren (ook rijksmonument)
- Nederlands Hervormde Kerk De Hoeksteen
- RK Michaëlkerk e.d.
Bant (1 monument)
- RK Kerk Bantsiliek
Rutten (2 monumenten)
- Boerderij Lemsterweg 50
- Boerderij Ruttenseweg 14-I
Tollebeek (3 monumenten)
- Boerderij Steenbankpad 13
- Boerderij Steenbankpad 16
- Gemaaltje de Kievit
Nagele (1 monument)
- Gereformeerde Samen Op Weg kerk en klokkentoren
Ens (19 monumenten)
- Nederlands Hervormde Kerkkerk
- pastorie
- bijgebouw
14 Oostenrijkse woningen - Uitkijktoren Ramspol
- RK Kerk Onze Lieve Vrouwe van de Altijddurende Bijstand en bijbehorende pastorie
Kraggenburg (5 monumenten)
- Boerderij Leemringweg 21-I
- Boerderij Leemringweg 21-II
- Boerderij Neushoornweg 11
- Arbeiderswoning Zwartemeerweg 29-a
- Arbeiderswoning Zwartemeerweg 29-b
Marknesse (4 monumenten)
- Tuinbouwbedrijf Baarloseweg 4-II
- Tuinbouwbedrijf Blokzijlerweg 1
- Boerderij Blokzijlerweg 10
- RK Kerk Heilige Ireneuskerk en pastorie
Luttelgeest (2 monumenten)
- RK Jozefkerk
- Boerderij Uiterdijkenweg 33