Een ijsvlet met tien mannen eromheen. Het beeld staat op een plateau van flagstones, dat ijsschotsen symboliseert
- Titel: De IJsloper (IJsvlet)
- Plaats: Klifweg / Urkerweg
- Kunstenaar: Piet Brouwer
- Materiaal: brons
- Gesigneerd: 1992 (onthuld: 1994)
Over de naam:
Volgens het informatiebord draagt dit werk de naam IJSLOPER.
In de volksmond en ook door Piet Brouwer wordt het de IJSVLET genoemd.
What’s in a name.
Over het kunstwerk:
Een bronzen beeld van een ijsvlet, een bootje op glij-ijzers (schaatsen) , met tien mannen eromheen.
Als de zee rond Urk bevroren was, kon alleen op deze wijze verbinding gemaakt worden met Schokland of Kampen.
Er moest bijvoorbeeld post of voedsel gehaald worden, zieken worden weggebracht of overledenen worden opgehaald.
Het beeld staat op een plateau van flagstones, dat ijsschotsen symboliseert.
De boot is net door het ijs gezakt, de mannen sjorren het weer op het ijs.
De kunstenaar Piet Brouwer had ooit een kleine versie van deze voorstelling gemaakt. Het stond bij hem thuis in de hal.
Een wethouder die bij hem op bezoek kwam, zag het en vond het bijzonder mooi’
Een paar maanden later werd Piet Brouwer gevraagd op het gemeentehuis te komen en kreeg het verzoek om deze replica in het groot te maken.
Helaas was het budget niet toereikend om het werk op ware grote te maken. (ƒ 65.000,-)
Daarom is het werk op halve grote gemaakt.
Lengte: 5.5 meter.
Het was in eerste instantie de bedoeling dat het kunstwerk op ware grootte vervaardigd zou worden. Daar was echter geen geld voor en het beeldhouwwerk is op de helft van de ware grootte gemaakt.
Toen koningin Beatrix op 30 april 1994 Urk, ter gelegenheid van Koninginnedag, bezocht heeft zij een door Piet Brouwer vervaardigde replica gekregen.
Beschrijving Kunstwerk ‘De IJsloper’
Het kunstwerk ‘De IJsloper’ is een eerbetoon aan de bemanningen van deze vlet, die in de dagen dat Urk een eiland was en in strenge winters, als Urk was geïsoleerd door ijsgang op de Zuiderzee, de verbinding onderhielden met ‘de vaste wal’ Kampen en het eiland Schokland.
Het was toen de enige verbinding die zorg droeg voor het vervoer van post, het wegbrengen van zieken, het ophalen van overleden plaatsgenoten, het mondjesmaat aanvoeren van proviand en het redden van mensen van in het ijs beknelde schepen.
Bovendien zorgen de ijslopertochten vóór de komst van telegraaf en telefoon voor het enige contact tussen Urk en de rest van de wereld.
Bij behouden thuiskomst van de ijsloperbemanning hoorde de bevolking pas wat er buiten Urk bij familie, op de vissersvloot en in het land de laatste weken was gebeurd.
Het kunstwerk werd ontworpen en vervaardigd door de Urker kunstenaar Piet Brouwer en op 21 april 1994 onthuld door De Minister van Verkeer en Waterstaat, mevrouw J.R.H. Maij-Weggen en de weduwen van de laatste bemanningsleden mevrouw K. Bakker-Koffeman en mevrouw E. Wakker-Pasterkamp.
Koperen plaquette bij het kunstwerk met een gedicht van Tromp de Vries
Een raadselachtig fenomeen:
tien mannen, die welhaast verloren
in dichte nevels om zich heen,
hun hakken in de schotsen boren.
Ze zijn nu gans en al alleen:
er is geen mistsein meer te horen,
en ‘t licht dat van de vuren scheen
ging in de grauwe nacht verloren.
Ze stonden met z’n allen klaar
voor wat een bloedreis werd geheten,
en hebben huis en haard vergeten
om in een tocht zo bang en zwaar,
en menigmaal in doodsgevaar,
zich met ‘hun’ element te meten.
T. de Vries
Bemanning van de IJsloper
tijdens de laatste tocht in 1940
Albert van Veen (schipper)
Reijer Post (kopman)
Tiemen Weerstand (kopman)
Cornelis Bakker
Hessel van Urk
Jaap van Veen
Jan Bakker
Jan Wakker
Teunis Pasterkamp
Johannes van Veen
Over de kunstenaar
Piet Brouwer (geboren 21 mei 1933) woont op Urk en was van 1961 tot 1992 werkzaam als directeur van Piet Brouwer Elektrotechniek.
Vanaf 1994 tot op heden is hij actief als amateur-kunstenaar.
Hij heeft diverse kunstwerken gemaakt, waaronder de IJsvlet en de Vroemoer.
Die kunstwerken zijn beeldbepalende monumenten op Urk geworden.
Andere werken van Piet Brouwer in de Noordoostpolder:
Oui it