Ens
Gereformeerd
in gebruik
De Zaaier
Oorspronkelijk geref. kerk. In 1959 is de toren er bijgebouwd. In 2008-2009 ingrijpende verbouwing en aanpassing i.v.m. samengaan met de hervormde gemeente
De 3e Gereformeerde kerk in Noordoostpolder
Geschiedenis
Oorspronkelijk geref. kerk. In 1959 is de toren er bijgebouwd. In 2008-2009 ingrijpende verbouwing en aanpassing i.v.m. federatie met de hervormde gemeente.
Orgel
In 1955 levert de firma C. Verweys (Amsterdam) een orgel voor deze kerk. Het curieuze front en de bizarre dispositie kunnen op weinig anders wijzen dan de bemoeienis van de adviseur Mr Arie Bouman.
Dispositie
Hoofdwerk (manuaal 2): Tolkaan 8′ – Koppelfluit 8′ – Baarpijp 4′ – Mixtuur 2′ 4-5 sterk – Schalmei 8.
Rugwerk (manuaal 1): Roerfluit 8′ – Prestant 4′ – Nachthoorn 2′ – Sesquialter 2⅔’ 3 sterk discant
Pedaal: Subbas 16′.
Koppelingen: Hoofdwerk aan Pedaal – Rugwerk aan Pedaal – Rugwerk aan Hoofdwerk.
Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1.
De voorgevel van het kerkgebouw van de Gereformeerde Kerk in Ens, waarin drie grote ramen met een wit ruitenpatroon zijn aangebracht die doorlopen tot aan de dakrand, is het opvallendste kenmerk.
Onder de ramen van het gebouw zitten drie deuren.
De kerk heeft een zadeldak en de bijgebouwen zijn lager dan de kerkzaal.
De toren, die pas in 1959 is gebouwd en door de overheid werd gesubsidieerd, staat vrij en is 24 meter hoog. De luidklok volgde pas in 1966.
Hij heeft een vierkante voet. Bovenin is in een open witte constructie de klok te zien.
Hier en daar zijn op de nevengebouwen fel gele accenten aangebracht. De gevels zijn van geel genuanceerde baksteen, het dak van zwarte pannen.
De kerk ligt excentrisch aan de rand van het dorp, naast een weg.
Architect H. Eldering uit Leeuwarden ontwierp, naast de Gereformeerde Kerk in Bant, in de periode 1949-1975 nog vijftien gereformeerde kerken in de rest van Nederland.
Bron: Kerkopbouw en kerkbouw in de IJsselmeerpolders.
Boven de deuren zitten drie gevelstenen:
- Links : ANNO
- Midden : Komt allen tot mij
- Rechts : 1955
Zeepaard
Zeepaard
tevens bliksemafleider
- vis : Het huidige Ens is vernoemd naar het buurtschap Ens, op Schokland. Dit oude Ens leefde van de visserij. Op kerktorens in plaatsen waar de zee belangrijk is, prijkt vaak een vis of schip als windvaan.
- paard : Het huidige Ens ligt in de Noordoostpolder, een landbouwgebied. Het paard, als symbool voor landarbeid staat vaak op de toren van dorpskerken in landbouwgebieden.
Het nieuwe creatieve Ens heeft dus een zee-paard.
Een zeepaard past dus erg goed op een kerktoren in een vissersplaats als equivalent van het gewone paard als windvaan. In ons land komen zeepaarden als windvaan voor op de kerken van Termunten, Makkum, Niezijl, Warffum en Winkel.
Met het beroemde zeepaardje heeft het natuurlijk niets te maken.
Zeepaardjes komen in de Griekse mythologie voor onder de naam hippocampus (zeemonster).
Gereformeerden hebben natuurlijk niets met de mythologie van de zeegod Poseidon en zijn strijdwagen die door paarden met een vissenstaart werden voortgetrokken. En zoiets gaan ze zeker niet op een gereformeerd Godshuis zetten.
De hippocampus is trouwens ook een belangrijk deel van de hersenen. Die naam is gekozen omdat dit deel lijkt op het zeepaardje.
Hugenotenkruis
Oorspronkelijk had de gereformeerde kerk geen toren.
De kerk was getooid met een hugenotenkruis.
Eenzelfde hugenotenkruis stond tot 2004 op de gereformeerde kerk van Bant, een ontwerp van dezelfde architect. Toen de geref. kerk van Bant verkocht werd, verhuisde dit kruis naar de tuin, naast de Bantsiliek.
In 1959 is de toren er bijgebouwd.
In 2008-2009 ingrijpende verbouwing en aanpassing i.v.m. samengaan met de hervormde gemeente
“Nu zijn er dus menschen, dus is het noodzakelijk dat er ook geestelijke bearbeiding komt
Deze woorden stonden aan de basis van de ontwikkeling van de kerkgemeenschappen in de pas drooggelegde polder. Een houten gebouwtje, eigendom van de gereformeerde kerk te Kampen werd in Ens geplaatst.
Op 14 maart 1943 werd dit noodkerkje in gebruik genomen. Het bood gelegenheid aan de eerste bediening des Woords in de polder in een eigen kerkje.
De Nederlands-hervormde kerk op het Kerkplein werd geopend in mei 1953 en is daarmee het oudste kerkje in Ens.
De ingebruikname van de gereformeerde kerk vond plaats in mei 1955.
Na een periode van federatief verband zijn de Nederlands-hervormde gemeente en de gereformeerde kerk in de loop van 2009 gefuseerd Deze nieuwe protestantse gemeente heeft de naam
‘De Zaaier gekregen. De zaaier is afgebeeld op de buitenmuur van het voormalige Nederlands hervormde kerkgebouw
De Zaaier – Ens
- Kerk: De Zaaier (Ens)
- Soort kerk: Protestantse Kerk Nederland
- Adres: Stallijnstraat 1, 8307 BM, Ens
- Orgelbouwer: Cornelis Verweys
- Gebouwd: 1955
- website: http://www.dezaaier-ens.nl
De firma Verweys bouwde in 1955 een nieuw orgel voor de Gereformeerde Kerk in Ens. Na de vorming van de PKN kreeg het gebouw de naam De Zaaier. De voormalige Hervormde Kerk is afgestoten.
Technische gegevens
| Hoofdwerk | 5 |
| Rugwerk | 4 |
| Pedaal | 1 |
| Totaal aantal stemmen | 10 |
| Toetstractuur | Mechanisch |
| Registertractuur | Mechanisch |
| Windlade(n) | Sleeplade |
Dispositie
Hoofdwerk: Tolkaan 8′, Koppelfluit 8′, Baarpijp 4′, Mixtuur IV-V sterk, Schalmei 8′.
Rugwerk: Roerfluit 8′, Prestant 4′, Nachthoorn 2′, Sesquialter III sterk.
Pedaal: Subbas 16′.
Koppelingen: Hoofdwerk – Rugwerk, Pedaal – Hoofdwerk, Pedaal – Rugwerk.
n
Plaats een reactie (naam E-mail en Site niet verplicht)
Meepraten?Draag gerust bij!