Carillon Almere Lichtboogtoren
In Almere kunt u regelmatig klokken horen luiden. De stad heeft namelijk drie kerktorens met carillons (ook wel klokkenspelen of beiaards genoemd): de Goede Redetoren in Almere Haven, de Lichtboogtoren in Almere Stad en de Drieklank in Almere Buiten. Alle drie zijn van de gemeente Almere. Het is in Nederland gebruikelijk dat carillons in eigendom van de gemeente zijn. Dit is namelijk in 1798 door Napoleon bepaald.
Lichtboogtoren
Kerkcentrum De Lichtboog is in 1984 geopend aan de Klokkeluiderstraat in Almere Stad. Een jaar later werd het carillon erin gehangen. Het weegt in totaal 2.700 kilo en heeft 50 klokken. De zwaarste is 450 kg.
Het carillon wordt alleen met de hand bespeeld door de beiaardiers en hoort u verder alleen op het hele uur. De beiaardiers spelen op woensdag van 13.00 tot 14.00 uur en op zaterdag van 11.00 tot 12.00 uur.
Bron: www.Almere.nl
meer info : DE BEIAARDEN VAN ALMERE
De Almeerse stadsbeiaardiers
Almere heeft twee beiaardiers in dienst: Gerda Peters en Bauke Reitsma. Zij bespelen de carillons ook bij culturele activiteiten. Zoals het Almere Haven Festival, de Goede Rede Concerten, in samenwerking met buurtcentrum Kolkzicht (Almere Stad) of met Corrosia Theater Expo & Film (Almere Haven). Tijdens Open Monumentendag, buurtfeesten of georganiseerde excursies kunnen bezoekers de torens beklimmen en de carillons bekijken.
Gerda Peters is aan het Sweelinck Conservatorium Amsterdam afgestudeerd voor orgel- en kerkmuziek. Behalve het staatsexamen piano behaalde ze haar Master of Music in Carillon aan de Nederlandse Beiaardschool (NBS) in Amersfoort (faculteit muziek van de Hogeschool voor de Kunsten te Utrecht). Gerda is stadsbeiaardier van Almere, Beverwijk en Voorburg. Zij vervangt regelmatig collega-beiaardiers en geeft door heel Nederland en in het buitenland concerten. Zie voor meer info haar website: www.gerdapeters.nl
Bauke Reitsma is beiaardier van Almere, Baarn en Weesp. Naast reguliere (markt)bespelingen geeft Bauke concerten in binnen- en buitenland. Bauke volgde zijn beiaardiersopleiding aan de Nederlandse Beiaardschool in Amersfoort. Hij werkt ook als organist van het Gemengd Koor in de H. Nicolaaskerk in Eemnes en is vaste organist van de Algemene Begraafplaatsen van Utrecht. Meer over Bauke is te vinden op www.baukereitsma.nl
TOTSTANDKOMING VAN DE TOREN VAN ALMERE STAD
Door Arie Abbenes
emeritus beiaardier van o.a. de Domtoren in Utrecht en nauw betrokken bij de totstandkoming van de Almeerse carillons.
De Rijksdienst voor de IJsselmeer Polders en de heer Van Hulst van de Protestantse kerken gingen op “polderse” wijze voortvarend te werk bij het voorzien van de Lichtboogkerk in Almere Stad van luidklokken en beiaarden. De verdeling van de kosten tussen “kerk en staat” zou hetzelfde worden als bij het beproefde Haven project. Al in 1982 diende de heer Van Hulst zich aan bij de Adviescommissie met de mededeling: “we gaan een beiaard voor Stad bestellen”. Voor de RIJP en de Kerken stond de omvang en de transpositie van de beiaard voor Almere Stad vast. Het spel moest lichter worden dan dat van Haven en het aantal luidklokken mocht de twee niet overschrijden. Dank zij de goede ervaringen met de firma Eijsbouts werd er dezelfde dag een informele bespreking in Asten georganiseerd. De Adviescommissie wees er direct op dat, indachtig de bouwkundige problemen rond het ontwerp van de toren van Haven, overleg met de architect absoluut noodzakelijk was. Na een oriënterend gesprek met architectenbureau Riksen, van Veen en van Nes werden de maatvoering en de toe te passen materialen bepaald voor een gesloten klokkenkamer van een beiaard in a (450 kg) van 47 klokken, waarvan de twee grootste klokken (a en b) luidbaar moesten zijn. Wij hadden geleerd dat overleg met de architect over maatvoering en materiaalkeuze. van een beiaardtoren een voorwaarde is.
Spoedig daarna maakt de Adviescommissie een bestek voor de nieuwe beiaard. De volgende uitgangspunten zijn bepalend:
• De basis van het instrument gaat “a” (ca. 485 kg) worden
• Omvang van het 47 klokken tellende instrument: vier octaven chromatisch zonder de twee laagste chromatische tonen in het laagste octaaf.
• De twee grootste klokken uitvoeren als luid- en speelklok, nominaal do-re (a-b)
• Het stokkenklavier wordt onder de klokken opgesteld, boven in de torenkolom.
• De verbinding tussen toets en klepel kan het best uitgevoerd worden met tuimelassen, omdat alle klokken op rijen opgesteld zijn.
• Dit instrument zal als één van de eerste beiaarden uitgerust worden met een spelcomputer voor het automatisch spel.
Enige zorg baarde de verticale reactiekrachten van de twee luidende klokken in deze fragiele torenconstructie. In het bestek schrijft de Adviescommissie hierover:
“Tijdens het luiden treden er reactiekrachten op die niet verwaarloosd mogen worden. Beide klokken moeten aan een krukas opgehangen worden. Op deze wijze blijven de reactiekrachten tot een minimum beperkt.”
Toon gewicht horizontale kracht verticale kracht
Klok a 450 kg 230 kg 700 kg
Klok b 340 kg 150 kg 500 kg
De productie en de opbouw van het instrument vonden plaats gedurende 1985 en na enkele keuringen en correcties volgde het lovend eindrapport op 23 februari 1986: