De windvaan, een  koggeschip.

IMG-20210216-WA0001

Gedurende de bouw is de idee gerezen de torenspits te bekronen met een als windwijzer uitgevoerd schip van het type dat ooit veelvuldig op de Zuiderzee werd gebruikt: het koggeschip

De Kogge vormde de belangrijkste schakel in de opbloeiende handel in Noord-Europa.
het schip had een lengte van 15 tot 30 meter en kon over lange afstand betrekkelijk grote ladingen over zee vervoeren.
Honderden Koggen bevoeren in de late Middeleeuwen de Noord- en Oostzee.
Ommelandvaarders heetten de schippers, die vanuit de lage landen de gevaarlijke tocht onder primitieve omstandigheden om Jutland naar de Oostzeelanden maakten


  • Het schip is van zwaar koper vervaardigd en met een laagje goud overtrokken.
  • De hoogte is 5 meter
  • De breedte is 2,5 meter
  • Gewicht: 250 kg
  • De windvaan is gemaakt door Koninklijke Eijsbouts, ’s werelds grootste klokkengieterij uit Asten. (geplaatst op 26-1-1959)

IMG-20210216-WA0002Het schip vaart ‘voor de wind’. Dat wil zeggen, het schip vaart met de wind mee. Dat doen de meeste schepen zonder motor bij voorkeur.
Komt de wind dus uit het westen, dan vaart het schip richting oosten. De boeg van het schip is van de wind afgewend.
Het windvaantje van het koggeschip verraad de windrichting.


Onderhoud

Van 26 juni tot 8 september 2020 is het schip in het droogdok van  de Koninklijke Eijsbouts geweest voor groot onderhoud, waar het meteen is voorzien van een nieuw laagje bladgoud.

kopie-koggeschip-brandweer.jpg

Replica koggeschip

burgwal2Er is niet alleen een replica gemaakt van de Poldertoren (in Japan), maar ook van de windvaan.
Deze (kleine) windvaan draait op het dak van het SNS Historisch Centrum aan de Burgwal 43 in Kampen.

Maar vaart dat schip niet achteruit ?

.

Is dit wel een koggeschip ?

Kenners, en niet de minste,  menen in dit schip niet een Kogge, maar een Hulk te zien.
De Hulk is de opvolger van de Kogge.  De Hulk had een ronde bodem, net als deze windvaan. De Kogge niet.
Heeft Noordoostpolder zich vergist met zijn windvaan ?
Na onderzoek te hebben verricht bij onder andere de Kamper Kogge  ben ik van mening:
het lijkt inderdaad op een Hulk, maar het is gewoon een Koggeschip.
De voorstelling van dit schip moet je stilistisch,  iconisch en niet te realistisch zien !
Een koggeschip heeft inderdaad geen ronde bodem, maar als een Kogge op een  zegel, munt of wapen werd afgebeeld, kwam een ronde bodem gewoon mooier uit. Zie de zegels, wapens, munten en vlaggen van andere steden met Koggeschip.
En gelukkig wordt mijn mening inmiddels breder gedragen.
Waar we wel over eens zijn is dat de windvaan geen kraaiende haan is.

Koggeschip IJsselham

Koggeschip in het wapen van IJsselham


Wapen van Noorder-Koggenland


Koggeschip in Wapen van Wymbritseradeel


Koggeschip wapen van Veere

Zie bijvoorbeeld ook de Kogge in het oude stadszegel van Amsterdam :

Kogge


Hulk