Verkeerd om ?

Nu wil ik geen muggenzifter zijn, maar ik heb het gevoel dat er een fout in de replica is gemaakt.
Het scheepje vaart voor de wind, dat klopt. Maar is de romp (behalve de hekjes) niet omgedraaid ?
Vaart het schip van Kampen niet achteruit ? Kijk eens naar de vijf smaller wordende schijven van de romp.

Windwijzer dolt niet meer

Willem van Halem, Zaterdag 25 feb 2012,  de Stentor ©2012 Wegener Nieuwsmedia.

De windvaan, met Kamper kogge onder vol zeil, van de voormalige Bondsspaarbank is vrijdag weer teruggeplaatst op het gebouw waar nu het Frans Walkate Archief zetelt. Meestersmid Sven de Lang had er nog een hele puzzel aan om hem weer in elkaar te zetten. Maar het schip vaart wel  achteruit :-)

Misschien heeft u hem al een tijdje gemist. Of misschien helemaal niet, dat zou ook heel goed mogelijk zijn. Maar afgelopen vrijdag is de windvaan van de voormalige Bondsspaarbank teruggeplaatst boven op het dak van het bankgebouw op de hoek van de Geerstraat en de Burgwal in Kampen.

Jaren had-ie in een schuurtje van het Frans Walkate Archief gelegen. Herman Harder, directeur van het archief, heeft zich er uiteindelijk over ontfermd en in handen gegeven van de Kamper meestersmid Sven de Lang. En daar heeft het attribuut op zijn beurt weer jaren liggen wachten op restauratie. Sven de Lang: “De vaan is er in delen vanaf gekomen en het was nog een hele puzzel om hem weer in elkaar gezet te krijgen. Maar het is gelukt en het resultaat mag er zijn.” Windvanen zijn in een land als Nederland geen onbekend verschijnsel.

Op katholieke kerken staat over het algemeen een kruis, op kerken van protestantse gezindten een vindvaan met een haan met daaronder een kruis. De haan verwijst naar de haan die drie keer kraaide toen Petrus Jezus verloochend had. Veel kerken en andere hoge gebouwen zijn voorzien van windvaantjes. Met name in Friesland en Groningen kan men een keur aan vaantjes terugvinden. Zoals het een goed archivaris betaamt, is Herman Harder in de geschiedenis van de windvaan gedoken. “Hij moet ruim veertig jaar geleden, op 20 oktober 1971, bij de opening van de vernieuwde Bondsspaarbank zijn aangeboden. Door wie is ons nog niet duidelijk. Op oude foto’s is wel voormalig burgemeester van Tuinen te zien, dus of de gemeente de gulle gever is?” Bijzonder aan deze windvaan is dat hij in ieder geval speciaal voor deze gelegenheid moet zijn gemaakt, want onder de windwijzer is een kogge onder vol zeil aangebracht. De reden dat de windvaan indertijd is verwijderd is van meer technische aard. Niet alleen slijtage was de aanleiding, maar het feit dat de vaan in feite niet goed was afgesteld. Het gewicht van de wijzer was gelijkelijk verdeeld, waardoor die bij elk zuchtje wind rond begon te tollen. Met als gevolg dat de (originele Gispen) klok, waarop de windrichting met lampjes was af te lezen op zijn beurt als een dolle te keer ging.

Dat is nu voorbij. De windwijzer is nu op de juiste manier aangebracht. Of er ooit nog een verbinding komt met een klok in het archief of het bankgebouw is vooralsnog onzeker

LERAAR VOORMALIGE LTS MAAKTE WINDVAAN VOOR BONDSSPAARBANK

Olger Koopman, donderdag 1 maart 2012,  de Stentor ©2012 Wegener Nieuwsmedia.

KAMPEN – Het mysterie van de windvaan van het Frans Walkate Archief laat zich langzaam maar zeker ontrafelen. Aanleiding is een verhaal dat vorige week in de Stentor stond over de restauratie en terugplaatsing van de bijzondere windvaan op het dak van de voormalige Bondsspaarbank op de hoek van de Geerstraat en de Burgwal. De kapotte windwijzer in de vorm van een kogge onder vol zeil had daarvoor jarenlang liggen verstoffen in een schuurtje, maar is door meestersmid Sven de Lang hersteld.

Archivaris Herman Harder kon de oorsprong van het ding echter niet meer achterhalen en krijgt nu hulp van Stentorlezers. „De windvaan komt mij bekend voor omdat ik wist dat deze op jullie gebouw stond, maar ook omdat ik deze tegen ben gekomen in de LTS aan de Dr. Damstraat in Kampen”, zegt Pedro van Mierlo. „In de zeventiger jaren ging ik naar deze school. Volgens mijn herinnering stond de windvaan in een praktijklokaal van de metaalafdeling van de school. Het zou kunnen dat de windvaan geheel of gedeeltelijk op de LTS gemaakt is. Namen van leraren uit die. tijd zijn Watse de Haan, een meneer Modders (later is hij adjunct-directeur van de LTS geweest) en een meneer Doevedans.” Oudleerling Bert van der Velde bevestigt dat verhaal ten dele. Volgens hem is de maker echter leraar metaalbewerking Van der Linde. „Hij vertelde toen dat deze aangeboden zou worden aan de bank.” Herman Harder is blij met deze nieuwe aanwijzingen. „Maar ik weet nu nog steeds niet wie de opdrachtgever was.”

Bron: 2012 www.snshistorischcentrum.nl