Gemaal Buma
Buma was voorzitter van de Zuiderzee Vereeniging en een van de voornaamste pleitbezorgers van inpoldering van de Zuiderzee.
Bijzonderheden
Bij stroomuitval is het mogelijk gebruik te maken van een automatisch startend diesel noodstroomaggregaat. Deze heeft een vermogen van 40 kVA en kan bij stroomuitval de schuiven sluiten, de sluis bedienen en de straat en het gemaal verlichten……….
klik voor meer info
Het gemaal Vissering
Gerard Vissering was president van De Nederlandsche Bank, ondervoorzitter van de Zuiderzeeraad. Ook was hij voorzitter van de Staatscommissie inzake het bestuderen van de uitgifte der Zuiderzeegronden.
In 1998/1999 zijn twee Werkspoor-dieselmotoren na een dienstverband van meer dan vijftig jaar vervangen door nieuwe gasmotoren. De nog in bedrijf zijnde dieselmotor, een MAN 12 cilinder met een vermogen van 1.110 kW dateert uit 1983 en is semiautomatisch. Op termijn zal ook deze dieselmotor worden vervangen door een gasmotor……..
klik voor meer info
Harm Smeenge was pleitbezorger voor de belangen van de binnenschippers en actief op het gebied van het ambachtsonderwijs en in de Zuiderzeevereniging.
Het Gemaal Smeenge pompt water uit de Noordoostpolder in het Kadoelermeer. Hij ligt aan het N352 tussen Kraggenburg en Vollenhove.
Het gebouw is in opdracht van de Dienst der Zuiderzeewerken door de Haagse architect D. Roosenburg ontworpen in functionalistische stijl. ……….
klik voor meer info
Grondwaterstand
Men wilde de grondwaterstand op 1,40 beneden het maaiveld houden. Dat is optimaal voor de boeren.
Maar de polder loopt een beetje af en dat was lastig. Daarom is de polder in twee afdelingen verdeeld.
En zo kan toch overal min-of-meer de – 1,40 m behouden worden.
Het putje van de Polder
De Polder was droog gepompt, maar in Tollebeek bleef nog water staan. Het laagste punt dus. Een kuiltje in de platte polderbodem.
Dat hebben ze geweten tijdens de wateroverlast in 1998, het water liep de drempel over.
Zelfs Koningin Beatrix kwam kijken.
Daarom zijn een paar ondergemalen geplaatst rond Tollebeek.
WATEROVERLAST TOLLEBEEK 1998
Het is woensdag 28 oktober 1998. In de afgelopen nacht is aan de rand van de polder 88 millimeter regen gevallen. Rond Tollebeek maar liefst 75 millimeter. Als laagste plekje van de polder komt al het water deze kant op en daarbij komt nog dat de harde wind het water alleen maar verder opstuwt. De spanning stijgt bij de bewoners van Tollebeek. Er is groot alarm geslagen vanwege het snel wassende water in de Noordoostpolder. Opgestapelde zandzakken rond de Urkervaart, maken duidelijk dat het ernst is. Waterschap, brandweer, politie, aannemers, inwoners, agrariërs en gemeente zijn met man en macht aan het werk om de extreme hoeveelheid water uit de polder weg te krijgen.
In 2018 hebben we in Flevoland te maken gehad met twee stormen, een extreem droge zomer en regelmatig plaatselijk een hevige bui van meer dan 40 mm. In tijden dat extreem weer steeds vaker voorkomt, is het goed om soms terug te blikken en vooruit te kijken.
Digitaal boek Waterschap Zuiderzeeland 2018:
Er waren nog wel wat probleempjes op te lossen.
Het water van de IJssel en Het Zwarte water moeten kunnen uitstromen in het IJsselmeer. (via het Zwarte Meer en het Ketelmeer)
Maar bij stevige Noordwester storm stuwt het water in het IJsselmeer zo op, dat dit niet meer lukt.
Daarom is de Kadoelerkeersluis aangelegd en later de Balgstuw bij Ens.
Kadoelerkeersluis
Het is dus geen sluis maar een keersluis. Een sluis regelt de waterkering tussen twee wateren. De Kadoelerkeersluis (Kraggenburg) regelt de waterkering tussen het Zwarte Meer en het Kadoelermeer.
Bij normaal weer staat de sluis open en is vaarverkeer mogelijk. Bij sluiting van de Kadoelerkeersluis is de Kop van Overijssel en dus het achterliggende gebied beschermd tegen overstromingen.
Bij een voorspelde waterstand van 1.00 meter boven NAP moet de Kadoelerkeersluis dicht. Dan werkt de sluis als een dijk die het water tegenhoudt.
Een paar keer per jaar test het waterschap de schuifdeuren en zorgen we ervoor dat alles soepel werkt.
Hevelhuisje Kadoelen/Leijnse
De hevel Kadoelen op de Kadoelerdijk is een traditioneel uit baksteen opgetrokken gebouwtje. In het huisje staat een bijzondere pomp voor de aandrijving van de hevel. De pomp stamt uit de vijftiger jaren en is afkomstig uit de Verenigde Staten. Het hevelhuisje dient om water uit de Vollenhoverkanaal in te laten in de Noordoostpolder.
De pomp is aan vervanging toe, maar dat is niet mogelijk. Daarom wordt dit huisje een cultureel monument en wordt er 100 meter verderop een nieuw hevenhuisje gebouwd.
Dit hevelhuisje voorziet in de waterbehoefte van een relatief klein wateraanvoergebied dat door de zandige bodem sterk aan uitzijging (het ‘weglekken’ van water door de doorlatende zandbodem) onderhevig is. Het hevelhuisje op de Kadoelerdijk is een van de twee nog originele bakstenen hevelhuisjes.
Vanwege de bijzondere cultuurhistorische waarde heeft Waterschap Zuiderzeeland besloten om de hevel Kadoelen te renoveren als watererfgoedobject en een nieuwe hevel te plaatsen die de functie van de oude hevel overneemt.
Het huisje heet sinds 30 januari 2015 ‘Leijnse – Hevel’
Fietspad Zwartemeerdijk is tijdelijk afgesloten
Om de werkzaamheden veilig uit te kunnen voeren is het fietspad tijdelijk afgesloten. De afsluiting is met borden aangegeven en duurt tot half oktober.
Hoe het begon
De voorbereidingen voor de drooglegging startten in 1936. Op 13 december 1940 sloot het laatste gat in de dijken rond de Noordoostpolder. Daarna begon het wegpompen van het water. Als eerste gemaal kwam Buma, bij Lemmer, in bedrijf, een paar maanden later Smeenge. De bouw van gemaal Vissering verliep moeizaam en kwam pas in 1943 gereed. Dat was te laat om nog een bijdrage te leveren aan het droogmaken van de polder. Op 9 september 1942 werd de bodem bereikt, op 440 cm onder NAP.
Waterpeil
In sloten, vaarten en tochten mag niet teveel en ook niet te weinig water staan. Waterschap Zuiderzeeland heeft voor anders dan voor grasland. Waterschap Zuiderzeeland legt de ‘ideale’ waterpeilen vast in zogeheten peilbesluiten. Om het juiste peil te bereiken moeten gemalen meestal water wegpompen, maar soms moet er juist water binnen gelaten worden deelgebieden van de Noordoostpolder vastgesteld wat het ideale waterpeil is. Voor
natuurgebieden ligt dat anders dan voor bewoonde of voor agrarische gebieden. En voor agrarische grond die in gebruik is of voor akkerbouw ligt dat ideale peil weer
Water wegpompen
De vaarten, sloten en tochten van de Noordoostpolder beslaan maar 1% van het totale oppervlak van de polder. Als het regent, stijgt het waterpeil daardoor al vrij snel. De gemalen moeten over voldoende capaciteit beschikken om het overtollige water snel te kunnen wegpompen. Gemiddeld pompen
de gemalen van de Noordoostpolder ± 400 miljoen m3 water per jaar weg.
Water binnenlaten
Als het erg droog weer is, komt het wel eens voor dat er water de polder ingelaten wordt via bijvoorbeeld hevels. Als de waterstand namelijk te laag wordt, ontstaat schade aan bijvoorbeeld landbouwgewassen.
Verder liggen sommige delen van de Noordoostpolder (Ens, Schokland, Urk) hoger. Daar wordt vaker water aangevoerd, omdat deze gebieden anders te zeer verdrogen. De wateraanvoer wordt gedaan door hevels die uit het IJsselmeer, het Ketelmeer, het Zwartemeer en het Vollehoverkanaal voor voldoende toevoer zorgen.
Staat een gemaal
NU aan/uit?
Waar laat het Waterschap het water binnen :
Waterdichter
Waterschap Zuiderzeeland heeft een eigen waterdichter die zijn talenten inzet om gedichten te schrijven over water in Flevoland.
Niels Blomberg is de officiële – en de eerste – waterdichter van ons waterschap.
Belangrijke gebeurtenissen van het waterschap luistert hij op met een speciaal ‘watergedicht’.
Gemaal Buma
Het gedicht op het Buma gemaal heeft te maken met een bomontploffing in 1940 waarbij acht mensen zijn omgekomen. Lees hier meer.
“In de schaduw van het oude land
bij de dijk die land DOORklieft
vaagt één klap acht dromen weg
de pompen blijven malen”
Vorig jaar is het gedicht van het Buma gemaal verwijderd
omdat de letters steeds van de gevel vielen.
Reparaties waren uiteindelijk niet meer mogelijk.
Het heeft niets te maken met de komst van de gedenksteen Familie Hartman naast het gemaal.
Gemaal Smeenge
“Snijpunt van stromen en bomen
Van hoogwater en laagland
Van nieuwe vaart en oude route
Van havenstad en boerendorp”
Gemaal Vissering
Het gemaal pompt het water
dat vissers naar zee voert
het gemaal levert stroom
aan vrouwen op de kade
Balgstuw Ens
De balgstuw bij Ramspol is een opblaasbare dam, gelegen tussen het Ketelmeer en het Zwarte Meer.
Deze balgstuw is aangelegd om het gebied langs het Zwarte Meer te beschermen tegen opstuwend water uit het Ketelmeer.
Het is de grootste balgstuw ter wereld en de enige die is bedoeld als stormvloedkering.
Hij is gebouwd door Hollandse Beton- en Waterbouw in opdracht van waterschap Groot Salland en in werking gesteld eind 2002.
De bedieningsgebouwen werden ontworpen door het bureau Zwarts en Jansma. I nmiddels is het beheer van de Balgstuw overgedragen aan Rijkswaterstaat.
Ondergemaal Tollebeek
Actueel : Ondergemaal Steven Rippen
COUPURES
Coupures zijn kunstmatige gaten in de dijk die bij hoog water of storm dichtgemaakt kunnen worden.
Coupure Urk
In Flevoland zijn er vier coupures. Drie coupures op Urk en een coupure in de Oostvaardersdijk (tussen Lelystad en Almere).
Zodra het waterpeil te hoog wordt, sluiten medewerkers van het waterschap de coupure uit voorzorg. Op die manier is het achterliggende land beschermd tegen het stijgende water.
Jaarlijks test het waterschap de coupures.
DIJKWACHT
Foto gemaakt door Gerko van Kampen
Dijkwachters zijn medewerkers van Waterschap Zuiderzeeland die in teams van twee personen de dijken extra controleren.
De dijken die Flevoland omringen zijn van klei en zand gemaakt. Duurzame dijken die aan de veiligheidsnormen voldoen, waardoor ze wel tegen een stootje kunnen. Toch is het belangrijk om de dijken bij een langdurige storm goed in de gaten te houden. In zo’n geval zet Waterschap Zuiderzeeland dijkwachters in.
Zij houden in de gaten of:
- er door aangespoelde rommel geen schade aan de dijk kan ontstaan;
- de stenen aan de onderkant van de dijk goed blijven liggen;
- er andere schades door de storm zijn ontstaan.
Op basis wat de dijkwachters zien bij de dijken en de informatie die het waterschap ontvangt van het KNMI, neemt het waterschap maatregelen.
Grondsoort Noordoostpolder
Allemaal polderklei ? Had je gedacht !
