Van Gelder orgel
In 1901 werd er door de Dordtse orgelmaker J.J. van den Bijlaardt aan het bovenwerk van het orgel een Viool Prestant 8’, een Viola di Gamba 8’ en een Aeoline 8’ toegevoegd.
Geheel af was het orgel nog niet, want op het hoofdwerk was nog ruimte beschikbaar voor een drietal stemmen. In 1913 heeft de Rotterdamse orgelmaker Standaart het orgel uitgebreid met de Mixtuur III-V, Cornet V en de Trompet 8’.
In 1959 werd de Christelijke Gereformeerde Kerk te Alphen aan de Rijn de nieuwe eigenares van het binnenwerk van het orgel.
Gedurende het jaar 1977 voerde Slooff Orgelbouw uit Ouderkerk aan de IJssel een uitgebreide restauratie uit en werd het orgel verrijkt met een aantal fraaie stemmen die origineel afkomstig zijn van het oude Van Dam orgel van de Oosterkerk te Leiden: de Bourdon 16’, de Clarinet 8’, de Roerfluit 4’ en de Octaaf 2’.
In 1997 werd het orgel gekocht door de Gereformeerde Gemeente te Emmeloord, die vervolgens de opdracht gaf aan orgelmaker Nijsse om het orgel geheel te restaureren en weer te voorzien van een orgelkas naar het model van de Nederlands Hervormde Kerk te Zwijndrecht.
Tevens werden er aan het pedaal de Bazuin 16’ en de Open Fluit 8’ toegevoegd.
Op 8 december 2001 is het orgel door onze gemeente in gebruik genomen in de oude Moriakerk. Op 2 september 2009 is het orgel opnieuw in gebruik genomen, nu in de nieuwe Moriakerk.
bron: www.gergememmeloord.nl
Moria Kerk Emmeloord
- Kerk: Moria Kerk (Gereformeerde Gemeente)
- Adres: Reestdal 25, 8302 JW, Emmeloord
- website kerk: www.gergememmeloord.nl
- Gebouwd: 1884
- Orgelbouwer: Jan van Gelder
- Gebouwd door: Jan van Gelder (1884)
-
Jaar Orgelbouwer Activiteit 1884 Jan van Gelder nieuwbouw 1901 Jacobus Johannus van den Bijlaardt uitbreiding 1913 firma A. Standaart uitbreiding 1960 Cornelis Verweys overplaatsing 1977 Slooff Orgelbouw B.V. restauratie en uitbreiding 2001 A. Nijsse & Zonen overplaatsing - Na de verkoop van de Noorderkerk in Alphen aan den Rijn aan de Christelijke Gereformeerde Kerk, nam de Gereformeerde Kerk haar Van Oeckelen-orgel mee naar de nieuwe Salvatorikerk. Het kerkgebouw kreeg de nieuwe naam Jeruzalemkerk. De Christelijke Gereformeerden kochten het Van Gelder-binnenwerk van het orgel van de Oude Kerk in Zwijndrecht en lieten dit opbouwen in hun kerk. Het front bleef achter in Zwijndrecht.
- Het orgel was in 1884 geleverd aan de Oude Kerk te Zwijndrecht, waar het op 24 augustus 1884 officieel in gebruik werd genomen. Van den Bijlaardt breidde de dispositie in 1901 met een een Viool Prestant 8′ (vanaf c), een Viola di Gamba 8′ (vanaf c) en een Aeoline 8′ op het Bovenwerk. Op het Hoofdwerk waren nog drie stemmen niet geplaatst. De firma Standaart plaatste deze in 1913: een Mixtuur, een Cornet en een Trompet 8′. In 1959 besloot men een groter orgel te laten maken in de bestaande kas. Dit werd geleverd door de firma Verweys.
- De firma Verweys bouwde het oude binnenwerk op in de Jeruzalemkerk te Alphen aan den Rijn. Hierbij werd de dispositie gewijzigd en er kwam een vrij pedaal op een electrisch unit-lade. Op 4 juni 1960 is het orgel in Alphen in gebruik genomen met een bespeling door Feike Asma. De firma Slooff restaureerde het instrument in 1977. Slooff voegde drie nieuwe registers toe aan de dispositie, gemaakt door Van Dam en afkomstig uit het afgebroken orgel van de Leidense Oosterkerk. Toen de Christelijke Gereformeerde Kerk de Noorderkerk in 1996 verliet, was het orgel niet meer nodig. Het werd gedemonteerd en opgeslagen.
- In 1997 kocht de Gereformeerde Gemeente te Emmeloord het instrument. De firma Nijsse kreeg de opdracht voor de restauratie en plaatsing in het toenmalige gebouw van de Moriakerk aan de Meldestraat 2. Het pedaal van Verweys werd verwijderd en in plaats hiervan maakte Nijsse een zelfstandig pedaal met drie stemmen op een mechanische windlade. Verder werd de orgelkas gereconstrueerd door een exacte kopie te maken van de originele Van Gelder-kas in Zwijndrecht. De intonatie werd gedaan aan de hand van andere Van Gelder-orgels. Op 8 december 2001 kon het orgel weer officieel in gebruik worden genomen. In 2008/2009 is een geheel nieuw kerkgebouw gebouwd, ontworpen door Roos & Ros uit Oud-Beijerland. Het gebouw aan het Reestdal werd op 2 september 2009 in gebruik genomen. Het orgel is vrijwel zonder wijzigingen overgeplaatst. De Octaaf 2′ van het Bovenwerk en de Picolo 2′ van het Hoofdwerk zijn van plaats verwisseld. Verder is de orgelkas geschilderd. Het orgel stond ook gestemd op a’ = 432 Hz, en dat is nu gewijzigd naar 440 Hz.
Kort overzicht van plaatsen waar het orgel heeft gestaan
| 1884 | Zwijndrecht | Oude Kerk |
| 1960 | Alphen aan den Rijn | Jeruzalemkerk |
| 1997 | Emmeloord | Gereformeerde Gemeente |
Technische gegevens
| Manuaal I | 9 |
| Manuaal II | 8 |
| Pedaal | 3 |
| Totaal aantal stemmen | 20 |
| Manuaalomvang | C-f”’ |
| Pedaalomvang | C-d’ |
| Toetstractuur | Mechanisch |
| Registertractuur | Mechanisch |
| Windlade(n) | Sleeplade |
| Toonhoogte | a’ = 440 Hz |
| Temperatuur | Evenredig zwevend |
Dispositie
Hoofdwerk: Bourdon 16′, Prestant 8′, Holpijp 8′, Octaaf 4′, Open Fluit 4′, Octaaf 2′, Mixtuur III-IV sterk, Cornet V sterk (discant), Trompet 8′.
Bovenwerk: Salicionaal 8′, Bourdon 8′, Viola di Gamba 8′, Gemshoorn 4′, Roerfluit 4′, Quintfluit 3′, Picolo 2′, Clarinet 8′, Tremulant.
Pedaal: Subbas 16′, Open Fluit 8′, Bazuin 16′.
Koppelingen: Manuaalkoppel, Pedaal – Hoofdwerk, Pedaal – Bovenwerk.
| Vulstem | Samenstelling |
| Mixtuur III-IV sterk (Hoofdwerk) | C: 2′ – 1 1/3′ – 1′. c°: 2 2/3′ – 2′ – 1 1/3′. cis’: 4′ – 2 2/3′ – 2′ – 1 1/3′. |
| Cornet V sterk discant (Hoofdwerk) | c’: 8′ – 4′ – 2 2/3′ – 2′ – 1 3/5′. |
| Van ’t Kruijs (1885) | Het Orgel in de Hervormde Kerk te Zwijndrecht heeft 9 sprekende stemmen, twee klavieren, aangehangen pedaal en is in 1884 door Van Gelder, uit Leiden, geleverd. Organist de Heer Oostrum. Hoofdmanuaal: Prestant 8′, Bourdon 16′, Holpijp 8′, Octaaf 4′, Openfluit 4′, Picolo 2′, † Mixtuur, † Cornet, † Trompet 8′. Bovenmanuaal: † Prestant 8′, Salicionaal 8′, Bourdon 8′, † Flûte Harmonique 8′, Gemshoorn 4′, † Clarinet 8′. Aangehangen Pedaal. Stomme Registers: Koppel, Ventiel. De met † gemerkte registers moeten nog aan het werk toegevoegd worden. |
| Verschillende disposities | De dispositie luidde na de ingebruikname in Alphen aan den Rijn in 1960: Manuaal I: Prestant 8′, Holpijp 8′, Octaaf 4′, Open Fluit 4′, Nasard 3′, Octaaf 2′, Mixtuur III-IV sterk, Cornet V sterk (discant), Trompet 8′. Manuaal II: Roerfluit 8′, Gamba 8′, Celeste 8′, Prestant 4′, Fluit 4′, Nachthoorn 2′, Sesquialtera III sterk (discant), Tremulant . Pedaal: Subbas 16′, Bourdon 8′. |
bron en links: orgeldatabase en hetorgel.nl
Over de kerk
Begin 2006 is Architektenburo Roos en Ros BV BNI BNA uit Oud-Beijerland gevraagd door de bouwcommissie een schetsontwerp te maken voor een geheel nieuw kerkgebouw aan de Espelerlaan. De architektenselectie vond plaats middels een prijsvraag. Uit de ingediende inzendingen koos de bouwcommissie unaniem het ontwerp van Architektenburo Roos en Ros.
De hoofdvorm van het kerkgebouw bestaat uit een vierkante hoge kerkzaal met aan twee kanten lagere bijgebouwen die voorzien zijn van naar binnen aflopende schuine daken. Aan de Espelerlaanzijde wordt de kerkzaal beëindigd door een 22 meter hoge toren. De nok van het dak van de kerkzaal ligt diagonaal, begint op 15 meter hoogte en verloopt in hoogte vanaf de toren richting de ingang naar zo’n 12 meter. De bijgebouwen zijn een stuk lager uitgevoerd om ze ‘los’ te maken van de kerkzaal. Het gehele kerkgebouw inclusief de toren is opgetrokken in een rode baksteen. Het dak van de kerkzaal is afgewerkt met betonpannen in een strakke vormgeving. In het oog springende elementen zijn de RVS vergaarbakken die het hemelwater van de kerkzaal opvangen. Aan de zuidzijde van het gebouw is de consistorie als een ovaal element toegevoegd aan het ontwerp.
Vanaf de hoofdingang loopt een centrale as in één lijn naar de kansel met het Woord. De kansel is opgesteld in het hoogste deel van de kerkzaal onder de toren. Boven de kansel is het orgel gepositioneerd. Dit orgel is overgeplaatst uit de bestaande kerk. De kerkzaal biedt op de begane grond plaats aan zo’n 600 kerkgangers. Achterin de kerkzaal is een galerij aangebracht die in de toekomst na inrichten plaats kan bieden aan zo’n 180 kerkgangers. Middels een tweetal panelenwanden is het mogelijk de grote centrale hal gedeeltelijk bij de kerkte betrekken.
De kerkzaal bestaat uit prefabbetonnen binnenwanden afgewerkt met spuitwerk. De licht aflopende vloer van de kerkzaal is afgewerkt met keramische tegels. De dakconstructie bestaat uit dekkend geschilderde houten spanten. De kerkzaal is tevens voorzien van hoge verticale raamstroken waarbij het metselwerk naar buiten is gevouwen. In één van deze ramen is het uit de oude kerk afkomstige glas-in-loodraam opnieuw geïntegreerd. Aan de centrale hal liggen de sanitaire voorzieningen, garderobes, een ruime keuken met uitgiftevoorziening, alsmede een ruimte voor de koster. Opvallend element in de centrale hal is het hoge plafond (onder de galerij) en de hoge vide voor daglichtinval. Het gebouw beschikt over een viertal ruime zalen die eveneens onderling gekoppeld kunnen worden. Aan het eind van de gang in zuidelijke richting ligt de consistorie op een rustige plek voorzien van eigen garderobe, entree en pantry.
Tevens is aan deze zijde de opbaarruimte gepositioneerd zodat gescheiden gebruik van het gebouw mogelijk is.
Het gehele gebouw is voorzien van vloerverwarming en vloerkoeling waarbij de warmte en koudeopwekking plaats vindt middels een warmtepomp met bronsysteem. Verder is de kerk voorzien van een ventilatiesysteem met mechanische toe- en afvoer.
Gegevens
Totaal bruto vloeroppervlak 1.725 m2 Start bouw 10 april 2008 Oplevering 29 mei 2009 Architect Architektenburo Roos en Ros BV – Oud-Beijerland Hoofdaannemer Knol Bouw BV – Hasselt Installateur Kooiker Installatie BV – Staphorst lnstallatieadvies SIE – Waarder
Bron en met dank : https://reliwiki.nl
Plaats een reactie (naam E-mail en Site niet verplicht)
Meepraten?Draag gerust bij!