Overzicht kunst in en om het Ziekenhuis
De kunst in het dr. J.H. Jansenziekenhuis kwam niet tot stand door de percentageregeling, maar door de bevolking die vele geschenken aanbood, die de nauwe band met het ziekenhuis illustreren.
Kunstwerk in de centrale hal
- Titel: Vertrouwd lichaam, ontelbare zee
- Plaats: Boven in de centrale hal / trappenhuis van het Dokter J.H. Jansenziekenhuis
- Kunstenaar: Anna Thalia Benus
- Materiaal: perspex en glas
- Geplaatst: 1997
Het zijn een 15 tal dia’s van 80 cm doorsnee die overdag door het buitenlicht en ’s avonds door kunstlicht belicht worden.
Het toont het beeld als van een microscoop. De afbeeldingen zijn van plankton.
Een ziekenhuis doet m.b.v. een microscoop onderzoek op het menselijk lichaam.
Dit ziekenhuis staat op een plaats waar vroeger zee, vissen en plankton was.
Vandaar de associatie : onderzoek – microscoop – plankton
Anna Thalia Benus (1958 Enschede) heeft een opleiding Monumentale Vormgeving en Vrije Schilderkunst gevolgd op de Akademie St.Joost te Breda. Na haar eindexamen in 1983 heeft ze nog een aantal jaren geschilderd waarna ze zich vanaf 1990 heeft gericht op opdrachten voor Beeldende Kunst in de Openbare Ruimte.
Trappenhuis begane grond
- Muurdecoratie
- Plaats: trappenhuis van het Dokter J.H. Jansenziekenhuis
- Kunstenaar: Jos Hermans
- Materiaal: Chamotte
- Geplaatst: 1965
Voorstelling van planten en dieren.
Chamotte is een gebakken product van klei dat voor de meest uiteenlopende doeleinden wordt gebruikt en wordt gebruikt vanaf fijn gemalen meel tot korrels van 2 mm of zelfs groter. De fijnere fracties tot het formaat van een grove zandkorrel worden vooral gebruikt als versterking in boetseerklei, door zachte klei te mengen met fijne korrels chamotte voor fijn boetseerwerk, of door zachte klei te mengen met grove chamotte korrels voor grover en sterker boetseerwerk. Ook wordt deze chamotte wel gebruikt bij het bronsgieten à Cire perdue, om de gipsvormen waarin gegoten wordt vuurvast te maken. (bron wikipedia)
Jos Hermans (Nuth, 22 september 1930) is een Nederlandse beeldhouwer, schilder en glazenier.
Hermans studeerde bij de beeldhouwer Charles Vos aan de Middelbare Kunstnijverheidsschool Maastricht in Maastricht en vervolgens postacademisch monumentale kunst bij Henri Puvrez aan het Hoger Instituut voor Schone Kunsten (HISK) in Antwerpen.
De kunstenaar woont en werkt in Vaesrade (gemeente Nuth)
Trappenhuis 1e verdieping
Eerste steen door Tilly Jansen
- Plaquette ‘ Eerste steen’
- Plaats: Dokter J.H. Jansenziekenhuis Urkerweg 1
- Materiaal:: Brons
- geplaatst: 1962
In het trappenhuis van het Dr. J.H. Jansen Ziekenhuis in Emmeloord is een plaquette geplaatst ter nagedachtenis aan Dr. J.H. Jansen.
Vrijdag 13 april 2012 legde de jongste kleinzoon van Dokter J.H. Jansen bloemen namens alle kleinkinderen bij de plaquette in het Dokter J.H. Jansen centrum.
Op 13 april 1962 legde Tilly Jansen, een dochter van huisarts Jansen, dan toch de eerste steen voor het Dokter J.H. Jansen ziekenhuis
Trappenhuis 3e verdieping
Mozaïek – Frans Tuinstra
- Mozaïek
- Plaats: trappenhuis van het Dokter J.H. Jansenziekenhuis
- Kunstenaar: Frans Tuinstra
- Materiaal: keramiek
- Geplaatst: 1964
De kunst in het dr. J.H. Jansenziekenhuis kwam niet tot stand door de percentageregeling, maar door de bevolking die vele geschenken aanbood,
die de nauwe band met het ziekenhuis illustreren.
Zo bood de bevolking van de Noordoostpolder het ziekenhuis een keramiek aan dat een plaats kreeg in het trappenhuis, ter hoogte van de toenmalige kinderafdeling. Het geld voor het kunstwerk was door het Poldervrouwencomité bij de polderbevolking ingezameld. Het betrof een keramisch plastiek uit 1964 van pottenbakker en keramist Frans Tuinstra (1923-2006) uit Maastricht.
Het veelkleurige figuratieve reliëf werd uitgevoerd in sectieltegels, een aantal tegels die samen de voorstelling vormt die het verleden en het heden
verbeelden. Links is de zee met vissen afgebeeld en daarboven bootjes, rechts is het ingepolderde land met drie spelende kinderen en een hond tussen manshoge bloemen. In het water onder de polder zwemmen vissen en in de lucht vliegen vogels. Aanvankelijk was Frans Tuinstra verbonden
aan de N.V. Russel-Tiglia, de eerste keramiekfabriek in Tegelen, maar in 1956 nam hij ontslag en vestigde zich ials zelfstandig pottenbakker in een
bijgebouw van kasteel Neercanne, even buiten Maastricht
Een speelse voorstelling van boten, vogels, golven en mensen. En met een beetje zoeken ook een hondje. Van zeebodem naar bewoning.
Het mozaïek is aangeboden door de polderbevolking en hangt op de voormalige kinderafdeling.
Het veelkleurige figuratieve reliëf werd uitgevoerd in sectieltegels, een aantal tegels die samen de voorstelling vormt die het verleden en het heden verbeelden. Links is de zee met vissen afgebeeld en daarboven bootjes, rechts is het ingepolderde land met drie spelende kinderen en een hond tussen manshoge bloemen. In het water onder de polder zwemmen vissen en in de lucht vliegen vogels.
Uit ‘De Noordoostpolder’: In het trappenhuis ter hoogte van de kinderafdeling is dit keramiek aangebracht. Het is gemaakt door de Maastrichter kunstenaar Frans Tuinstra, die bijzonder veel zorg aan zijn schepping besteedde. De gelden werden bij de polderbevolking ingezameld door het Polder vrouwencomité, dat destijds op de zelfde wijze ook het ziekenhuis aan een bibliotheek heeft geholpen. Het comité heeft thans ook nog een aanvulling op deze bibliotheek aan geboden en ook daarvoor worden gelden bij de bevolking ingezameld. Het keramiek stelt voor spelende kinderen, de zon en de zee met daarop bootjes.
Marie Frans Tuinstra is geboren op 25 augustus 1923 te Maastricht. Hij volgt van 1941 tot 1946 (1 jaar onderbroken door de oorlog) de opleiding aan de Stadsacademie aldaar bij Charles Vos, richting de beeldhouwen met eindexamen.
Aanvankelijk werkt hij in Tegelen bij Russell Tiglia. Het is de hobby van de toenmalige directeur om sinds 1946 een fijn keramische afdeling op te richten waar vooral plastisch werk wordt gemaakt.
Hier ontmoet Tuinstra de pottenbakker Dirk Hubers, die veel invloed op het werk van Tuinstra heeft gehad. Hubers komt geregeld met de motorfiets vanuit Bergen (N.H.) naar Tegelen. Tuinstra blijft verbonden aan Russell Tiglia tot aan 1956. In dat jaar vestigt hij zich als zelfstandig pottenbakker in een bijgebouw van het kasteel Neercanne, iets buiten Maastricht. Zijn bedrijf heet simpel Tuinstra. Hij heeft hier aanvankelijk de beschikking over een propaangasoven, maar later koopt hij een elektrische oven. Hij werkt graag met zwarte engoben, in feite een Tegelse techniek. Zijn bedrijf houdt circa 1988 op te bestaan. Tuinstra heeft tot zijn vijfenzestigste jaar keramische lessen gegeven bij het C.C.V. te Maastricht, het huidige Kumulus. Tuinstra overlijdt op 3 juni 2006 te Eindhoven. bron: http://www.capriolus.nl
Buiten
- Titel: De thuiskomst
- Kunstenaar: Teun Roosenburg
- Plaats: Dokter Jansenziekenhuis
- Materiaal: brons
- Geplaatst: 2005 herplaatst
Over het kunstwerk
Oorspronkelijk werd dit kunstwerk in 1964 bij de ingebruikname prominent voor het ziekenhuis geplaatst.
Als gevolg van de fusie tussen de ziekenhuizen Lelystad en Emmeloord verdween het naar de binnenplaats.
Op initiatief van Hans Veenhuis is het in 2005 teruggeplaatst naar de hoofdingang. De onthulling was onderdeel van de opening van het dagbehandelcentrum.
Het beeld toont een gezonde en tevreden patiënt die uitgeleide wordt gedaan door het ziekenhuispersoneel.
De arts neemt afscheid van de patiënt, die wordt begroet door vrouw en hond.
Over de kunstenaar
Jacob Martijn (Teun) Roosenburg (Den Haag, 9 juli 1916 – Eijsden, 15 juli 2004) was een Nederlandse beeldhouwer en keramist.
Roosenburg was een zoon van architect Dirk Roosenburg. Hij was aanvankelijk werkzaam als opzichter op het bureau van zijn vader en maakte een enkele keer ornamenten voor diens bouwwerken. Hij studeerde eind jaren ’30 als hospitant aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag, als leerling van onder anderen Albert Termote, en vervolgde zijn opleiding aan de Académie Ranson in Parijs. Vanaf 1941 tot aan zijn overlijden woonde hij in Eijsden. Hij trouwde met schilderes Jopie Goudriaan (1913-1996). Kort na de Tweede Wereldoorlog betrokken ze Kasteel Oost, dat ze in de jaren ’50 kochten.
Roosenburg was lid van de Haagsche Schetsclub, de Limburgse Kunstkring en de Nederlandse Kring van Beeldhouwers.
- Titel: Oogst
- Kunstenaar: Nel van Lith
- Plaats: Urkerweg (ziekenhuis)
- Materiaal: Brons
- Geplaatst: 1983 1997
Over het kunstwerk
Het bronzen beeld “Oogst” 1983 Nel van Lith , geplaatst 12-9-1997
Het oorspronkelijk beeld is in rosé marmer uitgehakt.
Met een dergelijke harde steensoort is detaillering moeilijk en blijft het beeld meer figuratief.
Het gevoelige marmer is echter niet winterhard.
Daarom heeft Nel van Lith een bronzen afgietsel laten maken.
Uit: NRC, soms moet ik hakken :
Bij Nel van Lith is een voortdurende zoektocht te ontdekken naar een synthese tussen het ambachtelijke realisme en abstracte verkenningen.
In de permanente expositie in haar woning is te zien dat de twee opvattingen in een alleszins aantrekkelijke artistieke logica kunnen uitmonden.
Vooral in haar vormexperimenten op basis van de menselijke figuur, zoals in het beeld Oogst in rose marmer, waarin een oudere vrouw en haar man dicht tegen elkaar aanstaan, in elkaar vervloeien. Ze zijn aangeduid door vlakken en facetten, een kubistische aanpak waarin toch de figuratie een stevig houvast biedt.
Over de kunstenaar
Petronella Huberta van Lith (Blaricum, 1932) wist als meisje van veertien jaar oud precies wat ze wilde worden: beeldhouwer.
In 1946 bezocht ze met haar moeder een beeldhouwatelier in Amsterdam. Voor het eerst snoof ze de geur op van al het ruwe materiaal dat daar opgeslagen stond en van de natte doeken die de klei in conditie moest houden. Haar besluit stond vast.
Ze groeide op in een artistiek gezin. Haar moeder tekende en schilderde. Haar vader was de bekende beeldhouwer Hubert van Lith. De keus voor een beeldhouwopleiding werd thuis echter niet met gejuich ontvangen. Nel liet zich toch inschrijven. Bij de Rijksakademie voor beeldende kunsten in Amsterdam was ze de jongste student in een groep die van de befaamde Piet Esser les kreeg. Ze raakte onder de indruk van het werk van onder andere Jacques Lipchitz, Charlotte van Pallandt en Mari Andriessen.
Na een jarenlange zoektocht naar een geschikte werkruimte, betrok ze in de jaren zeventig een boerderij aan het Gein, even buiten Amsterdam. Ze werkte zowel in brons als in steen. Dat hakken in ruwe steen deed ze graag, maar met evenveel plezier boetseerde ze portretten die uiteindelijk in brons werden gegoten. Voorwaarde was dat er tussen haar en de geportretteerde een klik moest zijn. ‘Van een foto af kan ik niet werken, ik moet de ogen van de geportretteerde zien knipperen, de wangen en de mond zien bewegen.’ Die klik leverde enkele topstukken op. Het portret van museumdirecteur Willem Sandberg is daar een voorbeeld van. In 1982 ontving Nel van Lith de rijksopdracht om een portret van koningin Beatrix te maken. Tot haar eigen verrassing ontstond tijdens de poseersessie ook een klik met de vorstin en nog steeds is er een wederzijds respect.
Naast beeldhouwer was Nel moeder van vijf opgroeiende kinderen waarvoor ze altijd klaar wilde staan. Het beeldhouwen moest dus gebeuren onder schooltijd, tussen de bedrijven door en vaak in de nacht. Ze leerde daardoor snel te werken. Haar eerste expositie had ze in 1964. Het Rijksmuseum en het Stedelijk Museum in Amsterdam, Museum Beelden aan Zee in Scheveningen en het Kröller-Müller Museum in Nationaal Park De Hoge Veluwe hebben werk van Nel van Lith in hun collectie.
Naast beeldhouwer is zij ook een bekend portrettist, o.a. van de Koningin Beatrix.
In het park in de Erven staat nog een meer experimenteel werk van haar, De Kop.
Het Dr. Jansenziekenhuis
is in 1964 in gebruik genomen. De architect was Swinkels te Maastricht. De capaciteit telde 150 bedden.
Dokter Jansen was kort na de oorlog de eerste huisarts in de Noordoostpolder. Hij kwam om bij een motorongeluk en werd diep betreurd door de bevolking. De modderige wegen in de nieuwe polder leidden toen tot veel verkeersongevallen.
Jansen was huisarts in Emmeloord van 1944 tot 1950.
Hij kwam op 3 januari 1944 met zijn echtgenote naar Emmeloord, waar hij werd gehuisvest op hospitaal-aak in de Urkervaart.
Hij was verbonden aan de Geneeskundige Polderdienst, maar was niet de eerste arts.
Dat was Iwema te Ramspol en dokter Rijkens.
In juli 1944 betrok het gezin Jansen een woonhuis aan de Espelerlaan 35.
Jansen nam ook Marknesse voor zijn rekening, toen Rijkens naar Indië ging.
In 1949 vestigde hij zich als zelfstandig arts.
Jansen overleed aan de gevolgen van een motorongeluk
Het J.H. Jansenziekenhuis in Emmeloord is naar hem vernoemd.