Metselverbanden
Verschillende metselverbanden oudste straten.
Je loopt er zo vaak doorheen, maar blijkbaar met de ogen dicht.
Het is mij opgevallen dat de oudste straten van Emmeloord ieder zijn eigen metselverband heeft.
- Rietstraat : klezoren verband.
- Zeeasterstraat : staand verband
- Meldestraat: halfsteensverband
- Espelerlaan: klezorenverband
Zelfs het vlechtwerk (de schuine strek) op de zijkant van een woning volgt het gekozen metselverband. En natuurlijk ook de schuurtjes.
De gebouwen rond het Harmen Visserplein:
- bibliotheek: kettingverband
- politiebureau: Vlaams verband
“De woningen aan de Weststraat (Zeebiesstraat) behoren dus niet tot hetzelfde type als de Rietsstraat.”
De oudste straat (1943) van Emmeloord is de Rietstraat.
Door gebrek aan geld en materiaal moest efficiënt gebouwd worden.
Toch kenmerkt de gekozen architectuurstijl van De Delftse school fraaie metselwerk fraseringen.
De keuze voor klezoren was een goed compromis. Het steen-afval is minimaal.
De tweede straat was de Zeeasterstraat. We waren een jaar verder. De schaarste was nog steeds groot, maar men durfde zicht iets meer te permitteren. Staand verband. Iets meer steen-afval maar bijzonder fraai.
De Meldestraat in halfsteens verband.
De gebouwen op het Harmen Visserplein, grenzend aan de Riet- en Zeeasterstraat zetten de trend door. Typerend voor de Delftse school. Fraaie metselverbanden. Vlaams verband en kettingverband.
Toch kunnen we stellen dat na dit viertal oude straten het klezorenverband toch het meest gangbaar werd.
Delftse School
In de tijd dat de Noordoostpolder ‘opgemetseld’ werd, is gekozen voor een traditionalistische en wat saaie architectuurstijl.
Het huis voor een arbeider moest een eenvoudig bakstenen huis met dakpannen worden.
Maar met dat stenen stapelen kon je wel wat leuks doen.
De Delftse School gaf die ruimte.
En metselaars zijn ware kunstenaars.
Even terug naar onze jeugd
We weten allemaal hoe je met legosteentjes een stevige muur moet bouwen.
De stenen moeten elkaar overlappen.
Halfsteens metselverband
Dit meest-voorkomende voorbeeld heet in de bouw een halfsteens metselverband.
De volledige ‘strekken’ van de steen worden gebruikt. De verticale voegen verspringen telkens met de helft van de baksteenlengte.
Dat kan creatiever. Zolang het maar een stevige constructie blijft natuurlijk.
Vroeger was het metselwerk belangrijk voor de stevigheid van het huis.
Tegenwoordig heeft dit metselwerk zijn constructieve functie verloren. Het heeft nu meer een esthetische functie.