Luttelgeest

Rooms Katholiek

buiten gebruik

Luttelgeest-R.K.-Kerk.jpg

Kerkstraat 1 – Jozef Sterre der Zee

Actueel

Naast de kerk in Rutten is in 2023 ook de katholieke kerk in Luttelgeest onlangs van eigenaar gewisseld. De in onbruik geraakte kerk was aanvankelijk gekocht door bouwbedrijf Mateboer, maar dat heeft het gebouw inmiddels overgedragen aan OVT Ontwikkeling.
Deze ontwikkelaar in Emmeloord wil tien zogenoemde levensloopwoningen in de Luttelgeester kerk maken.
OVT Ontwikkeling kocht eerder al de kerk De Ontmoeting in Emmeloord.

Geschiedenis
Interessante wederopbouwkerk met robuuste toren. Buiten gebruik in 2014.

Pastoor A. Weijs wordt bouwpastoor voor de kerkgebouwen en de scholen van Marknesse én Luttelgeest. In Luttelgeest wordt het een kerk zonder pastorie, daar het een gedeelde parochie is. Maar tussen kerk en school laat men een stukje grond vrij. Zo kan er altijd nog een pastorie gebouwd worden.

Op 31 dec. 1953 wordt notarieel een bouwfonds gesticht. Er zijn forse bedragen nodig die door een kleine groep opgebracht moeten worden. Een aantal mensen staan borg voor de financiën. Van de pachters wordt een kavelbijdrage, een vast bedrag per hectare, gevraagd. Bij de overige parochianen wordt elke 2 maanden huis aan huis geld opgehaald, om zo het nodige bedrag bij elkaar te krijgen. Op 9 mei 1955 volgt in Luttelgeest de aanbesteding. De kerk is in opdracht van het kerkbestuur gebouwd naar een ontwerp van de Haagse architecten Ir. A.van Kranendonk (schip) samen met Ir. A. Thunnissen en Ir. H. Thunnissen jr. (toren). De bij de bouw betrokken contructeurs waren Ir. J.A.M. Starmans jr. en Ir. P.H.A. Starmans uit Utrecht.

De bouw van de kerk wordt gegund aan aannemer Mokveld uit Hilversum voor het bedrag van: f 232.965,-. Op maandag 13 juni 1955 begint men te bouwen.

In 1954 is in de Noordoostpolder een zeer gunstige financieringsregeling tot stand gekomen. Het ministerie van verkeer en waterstaat zegt toe 50% subsidie te verlenen op de fictieve bouwkosten van kerk, pastorie, bijgebouwen en inventaris. Tevens komt er een torenfonds om daaruit de bouwkosten van torens of dakruiters bij 13, door de minister aan te wijzen, kerken in de Noordoostpolder te financieren. Men is verplicht eerst de bouwplannen te laten goedkeuren door de directie Noordoostpolder.

Gebouw
De in een, aan de Delftse School verwante, traditionele stijl gebouwde kerk heeft een 32 meter hoge robuuste ronde toren, die sterk bijdraagt aan het vroeg-middeleeuwse karakter van de kerk. Het gebouw kan qua type zowel gerekend worden tot de zaalkerken als tot de pseudo-basilieken. Zoals de meeste katholieke kerken is ook deze kerk gebouwd met de absis, halfronde uitbouw waar het hoofdaltaar staat, naar het Oosten (Jeruzalem). De kerk betreft een ruime kerkzaal, gelegen op een terpje, en is afgedekt door een zadeldak. De kerkruimte heeft een houten tongewelf dat aan weerskanten wordt gedragen door vier dunne kolommen (ronde naadloze gewalste ijzeren buizen); ofwel: “Mannesmannbuizen”, genoemd naar de Duitse industrieel Reinhard Mannesmann. Deze geven tevens de scheiding aan tussen het overwelfde middendeel en de lage vlak afgesloten zijbeuken, waardoor de kerk ook tot het type pseudo-basiliek gerekend kan worden. De kerk heeft een nog oorspronkelijk bankenplan van twee rijen met een middenpad en zijpaden (300 zitplaatsen).

Onder de houten orgelgalerij bevindt zich de doopkapel. Deze kapel heeft een gemetseld koepelgewelf waarin zich een ster bevindt. In een verlaagd, cirkelvormig deel van de betegelde vloer, staat een zwaar, rond doopvont van natuursteen met koperen deksel. Naast de doopkapel is de trap naar het koor, tevens naar de toren.

Toren
Om kosten te besparen is de spits van de toren op de grond gebouwd en bestaat uit een houten geraamte van elf meter hoog en een gewicht van drie ton. De spits wordt bekroond door een kruisdragende bol. Om deze spits op de toren te plaatsen laat men een speciale rijdende kraan (de grootste van West-Europa) van Breda naar de Noordoostpolder komen.

Zo wordt de spits onder belangstelling van menig polderbewoner, en in aanwezigheid van radio en pers op de toren gehesen. De spits zal afgedekt worden met koperen platen, hetgeen mettertijd, wanneer het groene koperoxyde de boventoon heeft gekregen, een fraai effect zal geven.

De toren krijgt een uurwerk met drie wijzerplaten. Er hangt eveneens een luidklok in, met de tekst;

St. Jozefklok A.D. 1956
PETIT et FRITSEN ME FUDERUNT.

De klok is gegoten in Aarle-Rixtel.

Tijdens de bouw, op 6 november 1955, brengt Mgr. Th. Huurdeman, vicaris-generaal van het bisdom Utrecht, een gedenksteen aan in de muur van het priesterkoor, waarbij tegelijkertijd een, in een loden koker gesloten oorkonde, ingemetseld wordt.

De vertaling van de – in het Latijns gestelde – tekst luidt:

In de Naam van De Allerheiligste en onverdeelde Drievuldigheid,de Vader en de Zoon en de H. Geest. AMEN. De lezer heil,

In het negentienhonderdnegenenvijftigste 1) jaar van onze Verlossing, terwijl paus PIUS XII de zetel van de H. Petrus bezet, Koningin JULIANA in vrede regeert over deze Nederlandse gewesten, en BERNARDUS JOHANNES ALFRINK als Apostolisch Administrator met wijsheid het Aartsbisdom Utrecht bestuurt, waarvan de Bisschopszetel door de dood van JOHANNES kardinaal DE JONG vacant is, is er een begin gemaakt met de bouw van deze kerk onder de titel en aanroeping van St.Joseph, tot meerdere eer van God en tot heil der zielen. Het werk werd opgedragen door pastoor A.Th.W. Weijs en de kerkmeesters A.F. Weevers, L.F.J. van Woerkom en M.C. de Regt. De bouw van dit werk, dat ontworpen is door architect A. van Kranendonk, heeft H. Mokveld uit Hilversum aangenomen. Deze steen werd met plechtig ceremonieel gelegd door Mgr. Theod. Huurdeman, Protonotarius Apostolicus in hetzelfde jaar op de zesde van de maand november in tegenwoordigheid van F.B. Koopmans, pastoor te Kraggenburg, A. Grimmelikhuizen, pastoor te Vollenhove, Th.M. Morselt, pastoor te Emmeloord, F.A. Gilsing, pastoor te Ens, Th.G. ten Hagen, pastoor te Creil-Rutten, A.H.W. Weijs, kapelaan te Raalte, van de aannemer van dit werk en van een grote menigte parochianen. Moge dit werk gezegend en voorspoedig verlopen. Ter bevestiging van het bovengenoemde hebben de getuigen van deze plechtigheid dezelfde dag dit stuk met hun naam ondertekend.

Getekend door 13 personen.

(NB Het jaartal 1959, zoals in bovenstaande tekst is vermeld, moet een typfout zijn)

De bouw verloopt voorspoedig en in juni 1956 wordt het kerkgebouw opgeleverd.

Het interieur van de kerk is vrij sober. Het beeld van Maria, afkomstig uit de Maria-school van Marknesse, en het St. Josephbeeld, geschonken door een parochiaan, zijn later geplaatst. In 1956 wordt het Aartsbisdom Utrecht verdeeld in twee bisdommen, te weten Utrecht en Groningen. De Noordoostpolder valt sindsdien onder het nieuwe bisdom Groningen. Dit betekent dat op dinsdag 12 juni 1956 mgr. P.A. Nierman, pas benoemd als bisschop in het nieuwe bisdom, naar Luttelgeest komt om de kerk in te wijden. Dit is zijn eerste kerkinwijding.

Bij de inwijding worden er relikwieën van de H.H. Vincentius en Valentinus in het altaar geplaatst.

Na de feestelijke inwijding van het kerkgebouw spreekt de voorzitter van de feestcommissie, dhr. J. Dekker, de hoop uit dat de wijding van de kerk tot zegen van de gehele parochie mag zijn.

(bron: www.Ireneusparochie.nl/luttelgeest)

Het orgel
Het orgel op het koor is gebouwd door Valkx en van Kouteren (Rotterdam) in 1956. Het orgel bestaat uit drie klimmende pijpvelden boven een houten kast.

Mer info

De St. Jozefskerk in Luttelgeest staat op een soort terpje.
Het meest opvallende aan het traditionele kerkgebouw is de middeleeuws aandoende toren, met een ronde grondvorm, een balustrade en een hoge spits.
De toren is 32 meter hoog en de bouw werd gefinancierd met overheidssubsidie.
De kerkzaal heeft een zadeldak. De vormen van de kerk lijken uitgehold en geboetseerd.
De gevels zijn van grijs genuanceerde steen, de ramen en deuren van gebroken wit hout en de daken van pannen.
Het kerkje is excentrisch gelegen aan de doorgaande weg Bant-Marknesse.
De architecten A. van Kranendonk, A. Thunissen en H. Thunissen ontwierpen ook Rooms-Katholieke Kerk in Ens.

Bron: Kerkopbouw en kerkbouw in de IJsselmeerpolders.


De drie kerken van het dorp Luttelgeest, waarvan het aantal inwoners oorspronkelijk gepland was op 2.000 inwoners, maar dat in 1985 nog slechts
666 inwoners telde. De gereformeerde en hervormde kerk hebben beide een losstaande klokkentoren als belangrijkste herkenningsteken voor de religieuze functies van de gebouwen. De kerken werden tussen 1954 en 1957 gebouwd en vertegenwoordigen elk een andere bouwstijl.

De katholieke kerk refereert in haar totale opzet aan de architectuur uit de middeleeuwen. De gereformeerde kerk kan tot de Delftse School gerekend worden, terwijl de hervormde kerk een duidelijke representant is van de wederopbouwarchitectuur.

Bron Architectuur en stedenbouw in Flevoland

Torenspits

De spits wordt bekroond door een kruisdragende bol.

RK-Luttelgeest

Duidelijk , een kruis.

Om kosten te besparen is de spits van de toren op de grond gebouwd en bestaat uit een houten geraamte van elf meter hoog en een gewicht van drie ton. De spits wordt bekroond door een kruisdragende bol. Om deze spits op de toren te plaatsen laat men een speciale rijdende kraan (de grootste van West-Europa) van Breda naar de Noordoostpolder komen.Zo wordt de spits onder belangstelling van menig polderbewoner, en in aanwezigheid van radio en pers op de toren gehesen

0 antwoorden

Plaats een reactie (naam E-mail en Site niet verplicht)

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *