Kraggenburg

Nederlands Hervormd

in gebruik

Kraggenburg-NH-Kerk3.jpg

Voorstraat 21 – Oorspronkelijk hervormde kerk. Uitbreiding 1961, toen ook Gereformeerde Kerk

GESCHIEDENIS

Oorspronkelijk hervormde kerk. Uitbreiding 1961, toen ook Gereformeerde Kerk. Karakteristieke protestantse wederopbouwkerk, opvallend door de centraalbouwvorm. En ik ben er gedoopt.

Plattegrond. Bron: F.Z. Ort: Zomaar een dak, uitg. Boekencentrum, 1994

ORGEL

Het orgel is in 1954 gebouwd door de firma Gebr. Van Vulpen (Utrecht).

Dispositie
  • Manuaal: Holpijp 8′ – Prestant 4′ – Octaaf 2′ – Scherp 1′ 3-4 sterk.

Geen pedaal. Mechanische sleeplade. Omvang: C-g3.

Fronton

20200424_144033

Het fronton is in de bouwkunde de bekroning van een gevel, venster of ingang in driehoeks- of segmentvorm. Soms worden de woorden “fronton” en “timpaan” door elkaar gebruikt. Een timpaan is ook een versierend element in de architectuur, veelal bij kerken, maar stamt uit de Middeleeuwen.

We zien een afbeelding van een vis, het Ichthus symbool.

ἰχθύς

Het is een acroniem, want iedere letter in het woord ἰχθύς is een afkorting voor een woord. Die woorden tezamen vormen de zin (vertaald): Jezus Christus, Gods zoon, (en / de) Redder. Zie onderstaand schema.

LetterGrieksOmgezet GrieksNederlands
I (I)ΙησουςIèsousJezus
Χ (CH)ΧριστόςChristosChristus
Θ (TH)ΘεουTheouGods
Υ (U)ὙιόςHuioszoon
Σ (S)ΣωτήρSootèrredder

Ichthus (Oudgrieks: ἰχθύς – “vis”) is van oorsprong een Oudgrieks woord dat in het christendom een symbolische waarde heeft gekregen. In de letters van dit woord zagen de vroege christenen de kern van de Bijbelse boodschap, het is voor christenen een belangrijke afkorting.

De letters van het woord hebben in de loop der tijd tot verschillende christelijke symbolen geleid. Het ichthusteken stelt een vis voor. De vis staat in verband met de doop in het water, maar ook met de wonderbare visvangst.

De vormgeving van het exterieur van het Protestants Kerkcentrum in Kraggenburg is zeer sober, omdat de gebruikers liever een mooi interieur wilde.
Een modern karakter wilde de architect het kerkgebouw ook niet geven, omdat het dan niet zou passen bij de omliggende woningen.
Het resultaat is een pretentieloos gebouwtje met een schilddak en een klein torentje.
De plattegrond van de kerkzaal is bijna vierkant.
De gevel is van baksteen, het dak van blauwe pannen en het dak van het torentje van zeegroen koper.
Er is geen verhoging voor het liturgisch centrum en de glas-in-loodramen zijn gemaakt door B. Hendriks.
Alle gemeenschappelijke voorzieningen in Kraggenburg werden aan één centrale ruimte gebouwd.
Architect G. Feenstra uit Arnhem ontwierp ook hervormde kerken in Vlissingen, Nijmegen, Huissen en Rotterdam, en een Doopsgezinde kerk in Franeker

Bron: Kerkopbouw en kerkbouw in de IJsselmeerpolders.

Samenwerking definitief.

De voor de helft door de gereformeerden gekochte hervormde kerk te Kraggenburg,  later Protestants Centrum genoemd.
De samenwerking tussen de hervormde en gereformeerde kerken van Kraggenburg in de Noordoostpolder, die reeds lang werd voorbereid, is thans, in de vorm van een notariële akte, definitief geworden. Dit houdt in dat de helft van het bestaande hervormde kerkgebouw door de gereformeerden is ‘gekocht’. Het bedehuis zal voortaan gezamenlijk worden gebruikt. Er zal nu nog een nieuwe vleugel worden aangebouwd voor vergaderlokaliteiten, die eveneens gezamenlijk zullen worden gebruikt.

(14 januari 1961) bron: gereformeerdekerken.info

Torenspits

Kraggenburg-NH

Kraggenburg-NH-brievenbusDe toren is gesierd met een fraaie windwijzer.
Ook op de brievenbus is deze weergegeven.

Op 17 januari  1957 kon in het dorp Kraggenburg in de Noodoostpolder vooralsnog de laatste de Gereformeerde Kerk geïnstitueerd worden. 20,2% van de inwoners van het dorp behoorde toen tot de Gereformeerde Kerk. Zij was  de negende Gereformeerde Kerk in die polder. In die tijd ging men er van uit dat Kraggenburg vermoedelijk de laatste nog te institueren Gereformeerde Kerk in de Noordoostpolder zou zijn. Men hield echter toch de mogelijkheid open dat ‘in de toekomst’ ook in Tollebeek nog een eigen Gereformeerde Kerk geïnstitueerd zou worden (dat gebeurde inderdaad ook, maar pas op 23 augustus 1970).

De Gereformeerde Kerk te Kraggenburg was in feite een afsplitsing van de Kerk te Vollenhove (tot 1983 Vollenhove-Stad). Beide waren toen kleine kerken. Na de instituering van Kraggenburg telde de kerk te Vollenhove namelijk nog 265 zielen en Kraggenburg 159. Beide kerken gingen daarom voorlopig voor een  periode van vijf jaar een ‘acte van samenwerking’ aan, waardoor ds. N. Wijngaarden (1927-2013) beide gemeenten diende (hij stond sinds 1956 in Vollenhove). De ene week preekte hij in Vollenhove en de andere week in Kraggenburg (de samenwerking tussen beide kerken bleek zich niet tot de aanvankelijk verwachte vijf jaar te beperken, maar bleef ook de jaren daarna gehandhaafd).

Ds. N. Wijngaarden (1927-2013).

Geïnstitueerd.

Het hervormde kerkgebouw van Kraggenburg vormde in 1957 het toneel van de instituering van de Gereformeerde Kerk in dat dorp. Ds. Wijngaarden hield een preek naar aanleiding van Psalm 127 vers 1a: ‘Als de Here het huis niet bouwt, tevergeefs zwoegen de bouwlieden er aan’. Na de preek werden de inmiddels door de gemeenteleden gekozen ouderlingen en diakenen in het ambt bevestigd. Waarmee de kerk geïnstitueerd was.

Namens de kerkenraad van Kraggenburgs moederkerk, Vollenhove (Stad) sprak de heer H. Niessen, die nog even terugkwam op de vóórgeschiedenis van de instituering van Kraggenburg.  Hij wees er op dat de gereformeerde Kraggenburgers aanvankelijk natuurlijk in Vollenhove kerkten, maar dat de groep uit Kraggenburg na verloop van tijd zo groot werd dat het problemen begon te geven. In overleg en samenwerking met de Deputaten voor het IJsselmeergebied werd besloten een speciale bus te laten rijden om de kerkgangers tussen Kraggenburg en Vollenhove te vervoeren. Men begon met een kleine, maar het voertuig werd al snel vervangen door een grote bus.

Toen de groep gereformeerden in Kraggenburg  blééf groeien werd uiteindelijk in het begin van de jaren ’50 besloten tot het houden van middagdiensten in Kraggenburg zelf.  In samenwerking met de Hervormde Gemeente werd beslag gelegd op een woning waar die diensten gehouden konden worden. En toen de hervormde kerk in Kraggenburg in 1954 in gebruik genomen kon worden, mochten de gereformeerden daarvan ook gebruik maken.

Kijkje op Vollenhove. De kerk van Vollenhove (Stad) was de moederkerk van Kraggenburg.

Ondertussen werd het pad richting instituering steeds verder betreden. In mei 1955 werd door de kerkenraad van Vollenhove namelijk afgesproken Kraggenburg tot een zelfstandige wijk van de kerk van Vollenhove te maken en vanaf die tijd werden zowel ’s morgens als ‘s middags in Kraggenburg gereformeerde kerkdiensten gehouden. Ook nu mochten de diensten weer in de hervormde kerk plaatsvinden, zolang men nog niet de beschikking had over een eigen kerkgebouw.

Na dit interessante historisch overzicht voerde ds. G.M.W. Steen (1923-2005) namens de classis Emmeloord én namens de overige kerken in de polder het woord. En vervolgens spraken ds. J.H. Kuiper namens de Deputaten voor het IJsselmeergebied, de heer Schurink namens de Hervormde Gemeente van Kraggenburg en ds. K. Ubels (1923-2012) van Zwartebroek als oud-predikant van Vollenhove (deze stond daar van 1951 tot 1954).

Het volgende werk wacht.

Toen de Gereformeerde Kerk te Kraggenburg eenmaal geïnstitueerd was, en de ontwikkeling van de Gereformeerde Kerken in de polder verder zoveel mogelijk op eigen kracht door moest gaan, wilde dat niet zeggen dat het generale Deputaatschap voor de Geestelijke Arbeid in de IJsselmeerpolders wel kon worden opgeheven. In tegendeel!  Oostelijk Flevoland wachtte! Beter gezegd, de arbeid van het Deputaatschap in die nieuwe polder was al begónnen. In Lelystad hadden de gereformeerden samen met de hervormden en de rooms-katholieken de beschikking gekregen over een vergaderlokaliteit. Ook in Oostelijk Flevoland zou een aantal zelfstandige Gereformeerde Kerken geïnstitueerd moeten worden, waarvoor nog veel werk te verzetten was.

Bron : gereformeerdekerken.info

Het orgel

Protestants Centrum Kraggenburg

Protestants Centrum Kraggenburg

  • Kerk: Protestantse gemeente Kraggenburg
  • Soort kerk: Protestantse Kerk Nederland
  • Adres:  Voorstraat 21, 8317 AG, Kraggenburg
  • Orgelbouwer: Gebroeders Van Vulpen
  • Gebouwd: 1954
  • website:  http://www.pknkraggenburg.nl

Het orgel heeft geen pedaal.
De kerk is gebouwd als Hervormde Kerk, maar is al enige tijd in gebruik als samen-op-wegkerk.

Technische gegevens

Manuaal4
Totaal aantal stemmen4
ManuaalomvangC-g”’
ToetstractuurMechanisch
RegistertractuurMechanisch
Windlade(n)Sleeplade

Dispositie
Manuaal: Holpijp 8′, Prestant 4′, Octaaf 2′, Scherp III-IV sterk.

Huissen

Architect Feenstra is ook de ontwerper van de protestante kerk in Huissen. Duidelijke overeenkomst.

11712_Huissen_PKN._vm.NH_.Kerk_1951_Raadhuisplein_35_14

PKN_buiten-300x153-1

a7c8be15-3a99-4e6b-9c46-0b7ab5d7207c

0 antwoorden

Plaats een reactie (naam E-mail en Site niet verplicht)

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *