Gevelstenen: Wie weet er nog meer te vinden ? (Nu of vroeger)

Gevelstenen ontstonden in de tweede helft van de 16e eeuw en werden tot de 18e eeuw gebruikt als “huisteken”, omdat er nog geen huisnummering bestond.

gevelsteen-boerenleenbank.png

Veel gevelstenen hadden betrekking op het beroep van de oorspronkelijke bewoner van het pand. Zo kon bijvoorbeeld een kuiper een botervat laten afbeelden, of een schrijver een veer.
Wilde men zich onderscheiden van een collega die een gevelsteen had met vrijwel dezelfde afbeelding dan voegde men iets toe, bijvoorbeeld een kroon.
We spreken dan van een concurrerende gevelsteen. Zo vinden we nu nog in het hele land gekroonde stenen zoals De Gekroonde Waterhont, ‘t Gekroond Kalf, De Gekroonde Laars en ga maar door. E
r zijn echter nog andere variaties mogelijk op het begrip ‘concurrerende gevelsteen’.
Bij bakkers in dezelfde buurt kon men bijvoorbeeld zo De Grauwe Olifant, De Jonge Grauwe Olifant, en De Witte Vette Olifant tegenkomen.

Wie nog geen familienaam had en niet door zijn beroep of bijnaam werd aangeduid, behielp zich met zijn uithangbord of gevelsteen.
Mensen met namen als Zwaan, De Bock, De Hond en Kool kunnen daardoor uiteindelijk hun oorsprong vinden in de gevelsteen van hun voorouders.

Gevelstenen zijn vaak met enige humor gemaakt, zoals bijvoorbeeld te zien in de gevelsteen Mollen Sagen Geren in Enkhuizen, waar twee mollen worden uitgebeeld die een baal garen doorzagen, terwijl de spreuk aanduidt dat mollen ‘graag zouden zien’.

Veel gevelstenen hebben ook een kleuraanduiding in het op- of onderschrift (bijvoorbeeld De Rode Leeuw, De Witte Olifant, Het Zwarte Paard, De Groene Bok, De vergulde Kater etc.) en familie- en andere wapens waren voorzien van de vereiste heraldische kleuren. (wikipedia)

In Emmeloord hadden we een gevelsteen in de Coöp. Boerenleenbank ‘De N.O.Polder WA’ aan de Deel. (Beursstraat)
 ‘ HET EISCHT GESTAGE KRACHT – 1952 ‘ 


Ook aan de Schokkerwal was een rijtje woningen met ruimte voor een gevelsteen.
Kan iemand daar iets over vertellen ?

schokkerwal.jpg


Emmeloord_Bedrijfsweg72.jpg Emmeloord_Bedrijfsweg44.jpg

Aan de Bedrijfsweg in Emmeloord zie je deze twee gevelstenen. meer info


Op Schokland treffen we op diverse plaatsen zogenaamde hoogwaterstenen aan.
Zij markeren het waterniveau bij stormrampen in 1825 en 1916.
Ook op Urk zijn natuurlijk ook diverse gevelstenen te vinden.


Vraag

Wie weet er nog meer te vinden in de Noordoostpolder.
U maakt me blij met een tip, met verhaal en evt een foto.
Mail graag.

0 antwoorden

Plaats een reactie (naam E-mail en Site niet verplicht)

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *