Leegwater:
Bedrijfsweg 42-44
Notie 1992. Afmeting: 80 x 78 cm
Op heuphoogte op de scheiding van beide panden een naar links leeggegooide emmer.
Op de onderrand staat LEEGWATER. De gevelsteen verwijst naar Jan Adriaensz. Leeghwater (1575-1650), waterbouwkundige molenmaker en inpolderaar ondernemer van de Beemster, de Purmer, de Wormer en de Heer Hugowaard.
Door de lettergreepopvolgorde te veranderen krijgen we LEER-ER-WAT.
Polychromie: rand en fond crèmekleurig, de emmer zwart met zilveren hengsel, de letters zwart.
De steen is gemaakt ven Bianco del Mare , een lichte witachtige kalksteen afkomstig uit Kroatië.
Gevelstenen ontstonden in de tweede helft van de 16e eeuw en werden tot de 18e eeuw gebruikt als “huisteken”, omdat er nog geen huisnummering bestond.
Je kan (kon) nog twee van deze gevelstenen vinden bij bedrijfspanden aan de Bedrijfsweg in Emmeloord. De gevelsteen heeft natuurlijk in eerste instantie een relatie met het bedrijf. Als het pand overgaat naar een nieuwe eigenaar, blijft de gevelsteen vaak zitten en verliest zijn unieke relatie.
Van oorsprong zijn gevelstenen gepolychromeerd (in verschillende kleuren beschilderd). Veel gevelstenen hebben ook een kleuraanduiding in het op- of onderschrift (bijvoorbeeld De Rode Leeuw, De Witte Olifant, Het Zwarte Paard, De Groene Bok, De vergulde Kater etc.) en familie- en andere wapens waren voorzien van de vereiste heraldische kleuren.
Bron: Gevelstenen van Hans ’t Mannetje
Een compleet overzicht van de bijna 200 gevelstenen, door Wilbrink & ’t Mannetje
Hans ’t Mannetje
(1944, Hillegom – 2 mei 2016) was een Nederlands beeldhouwer, vooral bekend om zijn gevelstenen.
Hij volgde enige jaren de Rijksacademie van Beeldende Kunsten en was uitvoerder bij Stadsbeeldhouwer Hildo Krop.
’t Mannetje richtte eind jaren zestig in Amsterdam het Restauratieatelier Uilenburg op met als doelstelling het restaureren en vervaardigen van gebeeldhouwde onderdelen voor monumenten. Ook de kroonluchters in de Trêveszaal zijn hier vervaardigd.[1] In de twintig jaar van zijn bestaan ontwikkelde het atelier zich tot een leerschool op het gebied van bouwbeeldhouwwerk en heeft het een aantal beeldhouwers en vaklieden voortgebracht.
’t Mannetje hield zich ook bezig met moderne gevelstenen. Tientallen stenen van zijn hand zijn in de Amsterdamse binnenstad te vinden. Ook maakte hij enkele vrijstaande monumentale beelden zoals de gevleugelde marmeren sfinxen aan de ingang van het Wertheimpark en de zuildragende schildpad in marmer en hardsteen op de Sint Antoniesluis.
Hij had een atelier in het Gelderse plaatsje Gorssel.
236 gevelstenen
’t Mannetje hakte in totaal 236 gevelstenen – stenen die vroeger als huisnummer en herkenningsteken diende.
Leegwater
Leeuwarder Courant, 1-4-1992:
Als de gevel het gezicht is, dan is de gevelsteen de stem’
„Ik ben bezig met een ontwerp voor een groot complex in de polder, dat men Leegwater wil noemen.
Daar komt een afbeelding van een emmer op, net voor die leeg is.
De Schermer is destijds emmer voor emmer drooggelegd, daar denk je aan, maar ook aan Jan Leeghwater (de waterbouwkundige die Noordholland inpolderde) en aan een groot waterrak dat door wind of tij een enorme lege vlakte is gewin Het spel met dat soort betekenissen maakt gevelstenen zo fascine rend.
Als de steen goed doordacht is, kom je altijd op het juiste spoor terecht’
„Gevelstenen zijn de stem van een huis”, vindt steenhouwer Hans ’t Mannetje.
- Titel: gevelstenen
- Kunstenaar: Hans ’t Mannetje
- Materiaal: Kalksteen
- Geplaatst: 1992
Deze gevelsteen, met symbolen van verleden en heden was opgenomen in de gevel van de Coop. Boerenleenbank ‘De N.O.Polder WA’.