Een wereld vondst
In de jaren 50 wordt in een slootje nabij Urk een stenen vrouwenhoofdje gevonden.
Archeologen kraaien van enthousiasme, dit lijkt een Romeins beeldje, waarschijnlijk is het Vrouwe Fortuna.
Ook de kunsthistoricus prof. Fr. Gerke uit Mainz herkend als het beeld als Romeins
Ze schatten het tweede-eeuws en het vertoont onmiskenbaar sporen van een Romeinse nederzettingen.
We weten dat het Romeinse Rijk zich tot Nederland heeft uitgestrekt, maar dachten dat zij niet boven de Rijn geweest waren.
Dit zet Urk wel even op de kaart. Een Romeinse nederzetting bij Urk ?
Het Fortunabeeld krijgt een passende sokkel en is jaren lang het pronkstuk van Museum Schokland.
Burgemeester Knip en de Commissaris van de Koningin Van Kemenade erbij. Een wereldvondst.
In de jaren ’90 begint de twijfel. Het beeld gaat voor onderzoek naar het Museum Nieuw Land in Lelystad.
“Onmogelijk”, oordeelde een in de Romeinse periode afgestudeerde archeoloog. Hoogstens een 18e of 19e eeuws tuinbeeld.
In 2011 viel het kwartje.
Jan de Wit melde zich bij het Museum Lelystad. Deze Urker kende die kop. Hij had hem zelf begin jaren ’40 in een afwateringssloot bij Creil gevonden. Hij was toen 10 jaar oud en speelde met zijn vriendjes langs de dijk tussen Urk en Lemmer.
Hij wilde de kop graag zelf houden en sjouwde zijn buit mee naar het vissersdorp.
Maar die kop werd steeds zwaarder. Uiteindelijk gooide hij hem maar weer weg, in de buurt van Urk, waar hij in de jaren ’50 dus weer werd gevonden.
Met deze bekentenis ging het balletje rollen. Nabij Creil ? Dat is in de buurt van:
De Rotterdamse Hoek.
Het centrum van Rotterdam is op 14 mei 1940 door de Duitsers gebombardeerd.
Dit puin is na de zomer met binnenvaartschepen afgevoerd naar onder andere de Noordoostpolder.
daar is dit puin verwerkt in dijken, wegen en erf-verharding.
Met name in het stuk dijk Urk – Lemmer nabij Creil is veel puin verwerkt.
Deze hoek staat bekend als ‘De Rotterdamse Hoek’.
De naam is bedacht door de polderwerkers zelf. ‘Dit zodat niemand ooit zou vergeten waar het puin vandaag kwam.’
meer info. >>>
Toen nog even door rechercheren.
En jawel hoor, de oorsprong achterhaald.
Het beeld was een zogenaamde stedenmaagd en was ooit deel van de gevel van het oude stadhuis aan de Kaasmarkt.
Rare jongens, die Romeinen.
Noordoostpolder levert een schat aan historische vondsten
(automatische tekstherkenning)
‘s-GHAVENHAGE Bij veldverkenningen inde Noord-Oostpolder kwamen opnieuw enkele tot nu toe onbekende vindplaatsen aan het licht, aansluitend aan de reeds bekende vondstenconcentraties, zo is ojn. vermeld in het „Driemaandelijks bericht betreffende de Zuiderzeewerken”. Ten westen van Oud-Emmeloord werd bij het draineren een tweetal concentraties aangetroffen van middeleeuwse aardewerkscherven en beenderen van huisdieren, te dateren tussen de elfde en veertiende eeuw. Daarbij zijn duidelijke sporen vaneen hoog, al dan niet kunstmatig, terreingedeelte, waartegen twee dijkjes aansluiten.
Bij bosaanleg in sectie K en L (het gedeelte van de Noordoostpolder grenzende aan het oude land tussen Lemmer en Kuinre) meldde de dienst van het Staatsbosbeheer een scheepswrak en resten vaneen nederzetting, mogelijk bestaande uit sledhts enkele huizen. Uit het gevonden aardewerk valt af te leiden, dat zeker nog inde zeventiende eeuw scherven van schalen en borden hier terecht zijn gekomen. Het ligt inde bedoeling ter plaatse nog een proefsleuf te graven. Waarschijnlijk is nu de plaats gevonden, waar eertijds het inde bronnen genoemde „getimmerte” is verrezen, nadat de ronde burcht van de Heren van Kuinre was vernield. Op het noordelijk deel van kavel R 77 (ten zuidoosten van Kuinre) vertoont de van dat gebied gemaakte luchtfoto een merkwaardige terreinsituatie en verkenning langs de aanvoersloot aldaar heeft het vermoeden versterkt, dat deze sloot één of waarschijnlijk zelfs twee grachten doorsnijdt. Een nader onderzoek dient nog te worden ondernomen.
Bij het uitgraven van de sloot op kavel E 131 (even ten noorden van het vroegere Schokland) is een zeer interessant grondprofiel bloot gekomen. Bij het bekijken daarvan werd een stenen werktuigje gevonden van vermoedelijk Mesolithisehe ouderdom (vari na de ijstijd en vér voor de huidige toestand). Op de noordpunt van Schokland, bij het oude Emmeloord is bij het puin afgraven een tweede bakstenen bouwsel, vermoedelijk een peilhuis, aangetroffen. Dit is beter intaét, naar het schijnt, dan het eerder uitgegraven peilhuis.
—
Scheepswrak
Een scheepswrak werd gemeld op kavel J 7 (aan de Urkerweg ten zuiden van Tollebeek). Het is een geheel houten schip, dat stellig voor opgraving te zijner tijd in aanmerking dient te komen. Met de opgraving vaneen pas gevonden schip ten westen van de zuidpunt van Schokland is een aanvang gemaakt. Talrijke vondsten van aardewerk, werktuigen, houten tonnetjes en ander klein gedraaid houtwerk maken een datering van het vergaan van het praamachtige schip mogelijk tegen het einde van de achttiende eeuw. Het schip moet geladen zijn geweest met ‘vis, hoewel het geen bunschip was en slechts tijdelijk als transportschip van vis was ingericht. Onder in het ruim werd een dikke laag visgraten gevonden, waaronder enorme beenstukken van de kieuwplaten. Het onderzoek wordt voortgezet. De scheepswrakken, reeds in 1950 gedeeltelijk opgegraven in de kavels E 87 (ten westen van Nagele) en E 39 (aan de Domineesweg ten zuidoosten van Urk en ten zuidwesten van Tollebeek) konden worden afgewerkt. Het scheepswrak in laatstgenoemde kavel bleek een stuurboord te zijn vaneen zeer zwaar gebouwd schip, waarvan de buitenhuid 12 cm dik was met berghouten van 15 cm dikte, welke ‘bestonden uit twee op elkander bevestigde planken van 7 en 8 cm, waartussen gepekt koehaar als breeuwsel was aangebracht. Het opgraven leverde geen enkel dateerbaar stuk op, maar te oordelen naar de verspoeling van het grondprofiel en volgens vroegere opgravingen moet het schip wel vergaan zijn inde loop van de zeventiende eeuw (wellicht omstreeks het midden dier eeuw).
Het museum werd verrijkt met een uit de nabijheid van Urk afkomstige onderkaak vaneen dwerg vin vis, een walvisachtig dier, dat gewoonlijk niet door walvisvaarders werd aangebracht. De juiste vindplaats is nog niet bekend.
Vrouwenkop
Een sinds twee jaar inde verzameling op Schokland aanwezig stuk beeldhouwwerk, een fraaie vrouwenkop met kroon, is door de kunsthistoricus prof. Fr. Gerke uit Mainz herkend als Romeins. Omtrent de herkomst is niet meer bekend dan vindplaats en vondstomstandigheden.
