F l e v o l a n d
emmeloord.info gaat vanaf nu meer aandacht besteden aan alle Zuiderzee- en IJsselmeerpolders.
Met de storm van 1916 begon het voor Flevoland..
Er waren al veel eerder plannen om de onstuimige Zuiderzee in te dammen. Reeds in 1886 werd de Zuiderzeevereniging opgericht door de heren Age Buma en P.J.G. van Diggelen. Echter, na de storm van 3 op 4 januari 1916 bereikte Nederland een breekpunt. Op diverse locaties waren de dijken doorgebroken, en het vee uit het Noord-Hollandse Waterland moest zelfs in de straten van Amsterdam worden ondergebracht.
Deze ramp, in combinatie met de voedselschaarste tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918), vormde de aanzet tot de totstandkoming van de Zuiderzeewet. Een eerder voorstel van de heer Cornelis Lely uit 1891 kreeg hernieuwde aandacht. Op 9 september 1916 diende Lely een definitief ontwerp in, dat vervolgens werd bekrachtigd met de aanneming van de wet.
(AI)
Zuiderzeewet
Op 14 juni 1918 werd de Wet tot afsluiting en droogmaking van de Zuiderzee (Zuiderzeewet) van kracht.
De wet bepaalde slechts dat de Zuiderzee zou worden afgesloten door een Afsluitdijk . Op een later tijdstip zou de regering bepalen welke gedeelten van de Zuiderzee zouden worden ingepolderd en in welke volgorde. (Zuiderzeewerken).
- 1927 Proefpolder Andijk (40 ha)
- 1930 Wieringermeer (20 000 ha)
- 1932 Afsluitdijk
- 1942 Noordoostpolder (48 000 ha)
- 1957 Oostelijk Flevoland (54 000 ha)
- 1968 Zuidelijk Flevoland (43 000 ha)
- In 1976 waren ook de dijken klaar die voor inpoldering van de Markerwaard nodig waren. Inmiddels waren de inzichten dusdanig gewijzigd dat dit deel van het plan niet is uitgevoerd. In 2003 werd door de regering besloten dat de Markerwaard niet zou worden drooggelegd.
Voor de Zuiderzee
Nu is er land: de Noordoostpolder.
Daarvoor was er zee: de Zuiderzee.
Maar wat was er vóór de Zuiderzee? Weer land ?
Jazeker, de kaart van Nederland zag er vroeger heel anders uit.
Toen de Romeinen rond het begin van onze jaartelling hier waren, bestond er een klein zoetwatermeer, dat zij “Flevo Lacus” (Flevomeer) noemden.
Met de opwarming van de aarde steeg de zeespiegel en groeide dit Flevomeer gestaag. Het kreeg de naam ‘het Aelmere’.
Als gevolg van een reeks overstromingen ontstond er pas in de late middeleeuwen een directe verbinding met de Noordzee (Waddenzee), waardoor het binnenmeer veranderde in een binnenzee: de Zuiderzee.
Verdronken dorpen
Tussen al deze tijden zijn natuurlijk overgangssituaties.
Dat heeft er toe geleid dat er dorpen (eilandjes) kopje onder zijn gegaan.
Ook dorpjes in het gebied van de huidige Noordoostpolder.
Er werden potjes en pannetjes gevonden op de drooggevallen polderbodem.
Men dacht scheepsraad van gezonken schepen.
Maar het was de maritiem archeoloog Yftinus van Popta die vraagtekens stelde bij de zgn. scheepsraad. Het leek niet op scheepsraad. Het leek op huisraad.
Huisraad van huisjes op verdronken dorpen.
Klik voor mooie landkaarten:
(AI)
Flevolandse vlag
Flevoland is bijna geheel op het water veroverd gebied. Symbolen van die overwinning staan daarom prominent op onze vlag.
- Blauw staat voor het water
- Geel voor de golvende korenvelden, het koolzaad en de akkerbouw.
- Groene baan symboliseert het landschap van Flevoland.
- Linksboven ziet u een lelie. Dat is het familiewapen van ir. Cornelis Lely, de grondlegger van het Zuiderzeeproject.
De vlag is bedacht door het Amsterdamse bureau BRS en het provinciaal bestuur. Onze driekleur wapperde voor het eerst op 9 januari 1986 tijdens de bijzondere vergadering van de Staten ter gelegenheid van de proclamatie van de provincie. Bij de presentatie was Koningin Beatrix en Prins Claus aanwezig.
Wapen Flevoland
De officiële beschrijving van het wapen van de provincie Flevoland luidt als volgt:
“Golvend doorsneden van azuur (blauw) en zilver en over alles heen een zeeleeuw, golvend doorsneden van goud en azuur, getongd en genageld van keel en houdende in de rechtervoorklauw een lelie van zilver.
Het schild gedekt met een gouden kroon van vijf bladeren en vier parels en gehouden door twee leeuwen van goud, getongd en genageld van keel.”
De lelie is afkomstig uit het wapen van Cornelis Lely. De zeeleeuw is een verwijzing naar de geschiedenis van Flevoland en naar het feit dat Flevoland op de zee veroverd is. Het bovenlijf van de zeeleeuw is van goud en de staart is van azuur.
Kiekendief
De Kiekendief is het symbool van Flevoland geworden
Toen Zuidelijk Flevoland in 1968 droog viel, nam het aantal bruine kiekendieven enorm in aantal toe, nadat hij jarenlang bijna verdwenen was. Er werd op grote schaal riet ingezaaid om de zeebodem sneller te laten opdrogen en verharden. Uitgestrekte rietvelden en uitgestrekte rustgebieden zorgden voor de terugkeer van de bruine kiekendief. Deze leeft van kikkers en jonge watervogels.
Het silhouet van De Kiekendief werd als logo ontworpen door grafisch vormgever Gert Udo, in opdracht van de regionale VVV.
Iemand heeft ooit dit logo uitgeknipt en op zijn auto geplakt. Het idee voor autostickers was geboren.
De VVV had jarenlang de rechten op gebruik van het beeldmerk, na het faillissement van deze organisatie in Flevoland, nam de provincie die over.
De sticker met de kiekendief siert nog altijd menige auto, maar het worden er wel steeds minder.
De autosticker is het meest zichtbare onderdeel, maar er zijn ook theelepels, beeldjes van brons of tin en muntjes van de kiekendief.
De nieuwe sticker ziet er iets anders uit dan de vorige en is in allerlei kleuren te koop: zwart, wit, groen, rood, blauw, zilver en grijs.
De kleur verschilt trouwens per gemeente.
Frans van der Ven
Met de provinciewording van Flevoland in aantocht heeft Frans van der Ven in 1985 geopperd om op basis van dit vignet een bronzen versie van De Kiekendief te creëren.
Op 9 januari 1986 werden de Flevopolders door toenmalig Koningin Beatrix uitgeroepen tot provincie. Daarbij onthulde zij de Bronzen Kiekendief in de hal van het provinciehuis. Het beeld is de mascotte geworden voor de nog prille provincie en als zodanig mogen bijdragen aan een zich ontluikende identiteit. Nog steeds worden beelden van de Bronzen Kiekendief gebruikt als afscheidscadeau, trofee, souvenir of relatiegeschenk. Na de eerste versie, de Kiekendief replica, zijn er in de loop der tijd behalve de Bronzen Kiekendief ook de Tinnen Kiekendief bijgekomen in verschillende formaten en uitvoeringen. In 2014 is er nog een Zilveren Kiekendief aan de serie toegevoegd.
Volkslied Flevoland:
Bladmuziek : link (pdf)
Instrumentaal :
Vocaal:
Uiteraard heeft Flevoland ook een eigen volkslied.
Het Flevolands volkslied (Waar wij steden doen verrijzen…) is geschreven door Mak Zeiler, de melodie is van Riemer van der Meulen.
De overwinning op het water staat centraal in het volkslied, evenals op de vlag van Flevoland.
Net zoals bij het Wilhelmus wordt niet de hele tekst gezongen, het is gebruikelijker om slechts het eerste couplet te zingen, waarvan de laatste twee regels één keer worden herhaald.
Het Flevolands Volkslied is op 30 november 1985 als zodanig gekozen uit 68 inzendingen op de prijsvraag voor een Flevolands Volkslied. De prijsvraag was uitgeschreven in samenwerking met de Stichting Conamus, door het Comite Flevolands Volkslied.
Uitgevoerd door: Therese Steinmetz en het Flevo’s Mannenkoor o.l.v. Wim Berman + het Flevolands Symfonie Orkest o.l.v. Ferry Wienneke
Flevolands Volkslied
Waar wij steden doen verrijzen
op de bodem van de zee,
onder Hollands wolkenhemel
tellen wij als twaalfde mee.
Een provincie die er wezen mag,
jongste stukje Nederland.
Waar het fijn is om te wonen,
mijn geliefde Flevoland!
Land gemaakt door mensenhanden,
vol vertrouwen en met kracht.
Waar de zee werd teruggedrongen
die zoveel verschrikking bracht.
Een provincie die er wezen mag,
jongste stukje Nederland.
Waar het fijn is om te werken,
mijn geliefde Flevoland!
De natuur laat zich hier gelden
dieren kiezen nest of hol.
En de wijde vergezichten *)
stemmen ons zo vreugdevol.
Een provincie die er wezen mag,
jongste stukje Nederland.
Waar het fijn is om te leven,
mijn geliefde Flevoland!
Bevolking
Flevoland telt zes gemeenten: Lelystad, Almere, Dronten, Noordoostpolder, Urk en Zeewolde. Het totaal aantal inwoners van Flevoland is 444.850 (eind 2022). De gemiddelde leeftijd van de bevolking is lager dan in de rest van Nederland.[bron?]
De Noordoostpolder is voornamelijk bedoeld en ingericht als landbouwgebied. Oostelijk Flevoland is ingericht op 25% niet-landbouwgrond en Zuidelijk Flevoland op 50% niet-landbouwgrond. Vooral Zuidelijk Flevoland is bedoeld om de bevolkingsgroei in de dichtbevolkte Randstad op te vangen.
| Bevolkingsontwikkeling tussen 1990 en 2020 |
|---|
|
| Bron: CBS |
alle gemeenten in Flevoland
| Gemeente | Inwoners | Landoppervlakte (km²) | Grootste plaatsen | Locatie |
|---|---|---|---|---|
| Almere | 226.630 | 129,19 | Almere: Haven, Buiten, Hout, Almere Poort | .svg) |
| Dronten | 44.337 | 333,57 | Dronten, Biddinghuizen, Swifterbant | .svg) |
| Lelystad | 84.091 | 230,32 | Lelystad | .svg) |
| Noordoostpolder | 50.050 | 458,17 | Emmeloord (gemeentehuis), Marknesse, Ens | .svg) |
| Urk | 21.929 | 13,15 | Urk | .svg) |
| Zeewolde | 23.883 | 247,23 | Zeewolde | .svg) |
Binnenkort …
TIJDSOVERZICHT VAN ONS NATTE GEBIED
Bron: Kees Bolle
-500 | Aanleggen van de eerste Terpen | |
333 | c.a. 20 Dorpen verdwijnen onder water | |
1160 | Hengstdijkpolder in Oost Zeeuwsch Vlaanderen wordt bedijkt | |
1170 | Noord Nederland en Zuiderzeegebied overstromen | |
1196 | Grote overstromingen in Zuid Nederland | |
1200 | 1500 Hanzetijd | |
1214 | Grote overstromingen in Zuid Nederland | |
1219 | Grote overstromingen in Noord Nederland | |
1250 | c.a. Ontstaan van de Slaghte dijk in Friesland | |
1280 | Ontstaan van de Lauwerszee | |
1280 | Floris V beslist dat iedereen dijkplichtig is | |
1287 | Zware overstroming van het Noorderkwartier | |
1288 | Sint Aagtenvloed treft Zeeland | |
1288-1300 | 126 km. Lange Westfriese omringdijk wordt als groot waterstaatkundig werk uitgevoerd, | |
1300 | 12e Eeuw Willem I het graafschap Holland wordt steeds beter bedijkt, | |
1375 | Ontstaan van de Braakman | |
1377 | 17 Zeeuwsw dorpen door het water verzwolgen (Biervliedse Gat) | |
1400 | Vanaf deze tijd kan men met het scheprad malen (1,5 m opvoerhoogte) | |
1404 | 1e Sint Elisabethsvloed | |
1421 | 2e Sint Elisabethsvloed (Ontstaan van de Bieschbosch) | |
1421 | Afsluiting van het zeegat bij Petten (Het Zijpe) (Latere Hondsbosse zeewering) | |
1477 | Eiland Walcheren komt onder water te staan | |
1530 | Sint Felixvloed (Verdronken land van Zuid Beveland) “Den quaden saterdagh” | |
1550 | c.a. Uitvinding van de draaiende molenkap, (Het wordt mogelijk bij alle winden te malen) | |
1564 | Egmonder en Bergemermeer worden droog gemalen | |
1570 | 5e Allerheiligenvloed Nieuwe dijk bij Zijpe bezwijkt West-Friesland loopt onder | |
1575-1650 | Jan Adriaanszoon Leeghwater (timmerman uit De Rijp) | |
1598 | Eerste polder Noor Beveland weer bedijkt na verloren gaan St.Felixvloed | |
1625 | Vanaf deze tijd bereiken de droogmakerijen hun hoogtepunt (Gouden eeuw) | |
1686 | Sint Maartensvloed in het Noorden rondom de stad Groningen | |
1781 | Aanleg marinehaven Nieuwe Diep (Latere Den Helder) Napoleon | |
1819 | 1824 Noord Hollands kanaal gegraven | |
1825 | Overstroming in Friesland, De Wormer en de kop van Overijssel lopen onder, | |
1825 | De Zuiderzee treed buiten haar oevers (Zaanstreek; Gaasterland; Overijssel; Gooi) | |
1840 | Kampen graaft kanaal naar de Zuiderzee (Het Keteldiep) | |
1840-1852 | Drooglegging Haarlemmermeer | |
1845 | Leidammen in het Zwolse Diep met Lichtwachterswoning en stal voor 10 Jaagpaarden, | |
1846 | Anna Paulonapolder ingedijkt en inpoldering van de Waard Nieuwland onder Wieringen, | |
1854-1929 | Cornelis Lely | |
1870-1874 | Noordzeekanaal gegraven en terzelfder tijd de Nieuwe Waterweg bij Rotterdam | |
1870 | Zwolle graaft kanaal van het Zwarte Water naar de IJssel bij Katerveer | |
1872 | Drooglegging van de IJpolder | |
1877 | Overstroming Zuiderzee | |
1886 | Oprichting van de Zuiderzee Vereeniging, | |
| 16-sep.1913 | Ik acht de tijd gekomen om de afsluiting en droogmaking v/d Zuiderzee te ondernemen” | |
1916 | Grote waterschade in Friesland en Anna Paulonapolder (Aanleiding tot het Zuiderzeeprojekt) | |
| 13-jun.1918 | 13 juni Zuidezeewet wordt aangenomen. | |
1918 | Oprichting van de “Zuiderzeeraad” voorzitter C.Lely zelfstandig adviesorgaan t/m 1970 | |
1919 | Oprichting van de “Dienst der Zuiderzeewerken” de latere “Directie” | |
1920-1925 | De dijk Wieringen Noord Holland wordt aangelegd, (Amsteldiepdijk) | |
1925 | Wetenschappelijke publicatie van proefschrift Prof. Ter Veen | |
1927 | 40 ha. Proefpolder bij Andijk, Smeding krijgt de leiding van het landbouwkundig onderzoek, | |
1927 | Aanleg afsluitdijk en begin van werkzaamheden Wieringermeer, | |
11-aug.1930 | 11 Augustus valt Wieringermeer droog c.a. 20,000 h.a. | |
26-mei.1932 | Laatste sluitgat in de Afsluitdijk. | |
1935 | Ir. Smeding wordt als enige persoon belast met de algehele leiding Directie | |
| 29-apr.1936 | Aanbesteding van het eerste werk (bouwput voor gemaal en schutsluis en gedeelte meerdijk bij Urk) | |
1936 | Start werkzaamheden Noordoostelijke Polder, aanleg van werkhavens en gemalen. | |
1936 | Oprichting Stichting voor het bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders | |
1937 | Start werkzaamheden Noordoostpolderdijk bij Kadoelen. | |
13-dec.1940 | Sluiting laatste dijkgat (Sluitgatweg) | |
| 07-jan.1941 | Begin bemaling door gemaal “Buma” bij Lemmer | |
| 07-aug.1941 | Instelling van het Openbaar Lichaam “De Noord Oostelijke Polder” | |
| 01-sep.1941 | Eerste arbeiderskamp te Blokzijl betrokken | |
| 10-sep.1941 | Begreppeling van de N,O,P gronden begonnen | |
| 08-okt.1941 | Eerste rogge gezaaid op kavel R 97 | |
10-aug.1942 | Eerste geboorte in de N.O.P. | |
1942-1947 | Bouw van de eerste Cultuurboerderijen. | |
| 9-sept.1942 | Noord Oostpolder valt droog c.a. 48,000 h.a. (peil 4,10 m. – N.A.P.) | |
01-dec.1942 | Eerste boerderij (Kavel R 76) door een landbouwkundig opzichter betrokken. | |
15-apr-1943 | Eerste openbare lagere school in het Kamp Ens II geopend. | |
26-mei-1943 | Openstelling noodbrug bij Ramspol | |
24-aug-1943 | Opening van de eerste openbare lagere school in Emmeloord (Kon. Julianaschool) | |
15-dec-1943 | Eerste stenen woning te Emmeloord betrokken. | |
07-feb.1944 | Eerste Boerenleenbank in een kantoorbarak te Emmeloord geopend. | |
16-mrt.1944 | Eerste Huwelijk in de Noord Oostpolder gesloten (Klaas van Hoeve) | |
17-apr.1944 | Het voorlopige Raadhuis te Emmeloord in gebruik genomen (DK 6?) | |
07-aug.1944 | 2 dagen Razzia’s in de Polder (org.Todt) | |
27-aug.1944 | R.K. Kerk in Marknesse in gebruik genomen. | |
17-okt.1944 | 2 dagen Grote Razzia’s in de Polder (wapendepots gevonden) | |
01-nov.1944 | Eerste winkelpand in Emmeloord in gebruik genomen (Rietstraat?) | |
17-apr.1945 | De N.O.P ontzet. | |
30-okt.1945 | Geref. Kerk in Emmeloord in gebruik genomen. | |
| 1946 | Instelling van de “Poldercommissie” benoemd door de Landdrost (Schaduw gemeenteraad) | |
20-feb.1946 | Installatie door de Landdrost van de “Poldercommissie” voor algemene belangen in het raadhuis. | |
07-apr.1946 | Ned. Herv. Kerk in Emmeloord in gebruik genomen. | |
23-apr.1946 | Opening Autobusdienst Kampen – Emmeloord (Salland) | |
05-juli.1946 | Particuliere grasdrogerij in Ens levert het eerste Lucernemeel af. (Fa. van den Broek) | |
01-apr.1947 | Eerste uitgifte van 760 ha. los grasland in het randgebied aan landbouwers in aangrenzend gebied, | |
24-jun.1947 | De infiltratie bij Vollenhove (Sektie S) in werking gesteld. | |
01-nov.1947 | Eerste verpachting van 103 boeren. (Alleen pioniers) | |
| 1948 | Geen pachtuitgifte (Er zijn geen schuren) | |
28-dec.1948 | Eerste stenen woning te Marknesse betrokken. | |
| 1949 | Eerste honderdtwintig betonschuren worden gezet. | |
09-feb.1949 | Opening Café Restaurant “De Beurs” te Emmeloord . (Fam. Bekebrede) | |
30-apr.1949 | Brug bij Ramspol in gebruik genomen. | |
12-mei.1949 | Eerste stenen woning te Ens betrokken. | |
27-aug.1949 | Eerste stenen woning te Kraggenburg betrokken. | |
01-sep.1949 | Opening van de eerste Christelijke lagere school in Emmeloord (Veerplein) | |
10-nov.1949 | 5000ste inwoner van de Noordoostpolder geboren. | |
06-dec.1949 | Het trekken van de laatste greppel (D 44) | |
01-mrt.1950 | Inschrijving van de eerste openbare verpachting. | |
28-nov.1950 | Eerste Concert in de cantine van Kamp Espel door het Ned.Kamersymphonie Orkest | |
| 1951 | Door de bevolking gekozen “Poldercommissie” | |
11-jan.1951 | Toewijzing van 264 bedrijven (Verpachting 1950) | |
04-jun.1951 | Eerste stenen woning te Luttelgeest betrokken. | |
16-jun.1951 | Verkiezing voor de “Poldercommissie” voor algemene belangen (soort Schaduw gemeenteraad) | |
15-jun.1951 | Eerste stenen woning te Bant betrokken. | |
13-juli.1951 | Bezoek van H.M. de Koningin en Z.K.H.Prins Bernhard aan de Noordoostpolder, | |
19-juli.1951 | 10000ste inwoner geboren. | |
03-sep.1951 | Opening van de eerste R.K. lagere school in Emmeloord (In tijdelijk noodgebouw) | |
01-nov.1951 | De tweede openbare verpachting.(129 bedrijven) | |
| 1952 | Instelling van dagelijks Advies college, | |
01-mrt.1952 | Aantal inwoners van de NOP c.a. 11.100 | |
| 1-febr.1953 | Watersnoodramp Zuid-West Nederland | |
| 1957 | Marken krijgt een vaste oeververbinding, | |
01-juli.1962 | Instelling van de gemeente “Noord Oostpolder” | |
01-jun.1986 | Instelling van de provincie “Flevoland” | |
| 31-dec.1989 | Opheffing van de “Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders” |