Heren van Kuinre
Toen de Noordoostpolder droogviel, werden bij Kuinre de restanten van twee kastelen met grachtstructuur en wallen gevonden. Het zijn restanten van het kasteel van de roemruchte heren van Kuinre. Ze bouwden de burcht rond 1150 op een strategisch gelegen plek bij de oude loop van de rivier de Tjonger of Kuinder. Van daaruit ondernamen ze rooftochten op de Zuiderzee en controleerden ze de scheepvaart naar de Hanzesteden. In het Kuinderbos is geprobeerd een beeld te geven van de omvang van dit kasteel. Vanaf de Kuinderberg heb je een mooi uitzicht op het eilandje met de burchtrestanten.
Kuinderburcht is de naam van twee opeenvolgende burchten nabij Kuinre, nu gelegen bij Luttelgeest, gemeente Noordoostpolder in de provincie Flevoland.
In de 12de eeuw ontstond de heerlijkheid Kuinre op de grens van Friesland en het Utrechtse Oversticht
Kuinderburcht I
De eerste burcht van Kuinre is waarschijnlijk tussen 1165 en 1197 gebouwd. Aan het einde van de 12de eeuw was het in handen van de heer van Kuinre, ‘Heynric die Crane’, als ministeriaal van de bisschop van Utrecht belast met de toezicht op de plaatselijke ontginningen.
In 1197 werd de burcht door de Friezen verwoest. In 1204 werd op dezelfde plaats een nieuwe burcht gebouwd.
Kuinderburcht II
In 1378 werd de burcht verlaten en aan de ander oever van de Kuinder een nieuwe burcht gebouwd. Tijdens de Gelderse Oorlogen werd de burcht van 1510-1527 meermalen door Gelre veroverd en door Utrecht heroverd.
In 1531-1536 werd de burcht uiteindelijk afgebroken. De restanten kwamen geleidelijk onder water te staan.
Drooglegging
Na de inpoldering van de Noordoostpolder in 1942 werd het terrein archeologisch onderzocht. Het terrein van Kuinderburcht I werd de funderering ten dele gereconstrueerd, Kuinderburcht II werd met aarde toegedekt.
Roofridders in de Noordoostpolder
De geschiedenis van Kuinre begint rond 1100. In de middeleeuwen regeerde roofridder Henric de Crane met zijn zonen, afstammend van vertegenwoordigers van de bisschoppen van Utrecht. Henric sloeg vanaf 1280 eigen munten, maar richtte zich later op berovingen van schepen op de Almere (de latere Zuiderzee) en plunderde omliggende gebieden. De Heren van Kuinre hieven tol, organiseerden jaarmarkten en hadden een strategische positie in het grensgebied tussen Friesland en het Oversticht (nu Drenthe en Overijssel). Hun burchten hadden een belangrijke militaire functie.
De twee kastelen van Kuinre verdwenen in de golven van de Zuiderzee. Bij de drooglegging van de Noordoostpolder (1937-1942) werden de fundamenten van de oudste burcht ontdekt, samen met 14 wrakken van middeleeuwse handelsschepen. De tweede burcht werd in 1951 gelokaliseerd via luchtfoto’s die door de RAF in de Tweede Wereldoorlog waren gemaakt, waarbij onder meer potten, wapens en textielresten uit de 14e-16e eeuw werden gevonden.
In 1988 werd de eerste burcht deels gereconstrueerd in het Kuinderbos en is nu te bezichtigen. De tweede burcht ligt onder agrarisch gebied en wordt beschermd tegen diep ploegen. Beide burchten zijn sinds 1978 erkend als archeologisch monument en opgenomen in cultuurhistorische waardekaarten.
2025 – Staatsbosbeheer wil Kuinderburcht renoveren maar heeft nog niet genoeg geld
De Kuinderburcht in Noordoostpolder moet gerenoveerd worden, maar Staatsbosbeheer komt nog zo’n vier ton tekort voor de werkzaamheden. Het bouwwerk in het Kuinderbos bestaat uit een brug en toegangspoort.
Staatsbosbeheer wil de burcht eind volgend jaar renoveren en er een nieuwe woontoren bijbouwen. De huidige palen worden weggehaald omdat ze niet milieuvriendelijk zijn.
Het project gaat 415.000 euro kosten, er is nog 390.000 euro nodig. Staatsbosbeheer hoopt het geld te krijgen van overheden, fondsen en bedrijven. Ook is er een crowdfunding opgestart.
Renovatie
Na de renovatie zouden bezoekers van het bos duidelijker kunnen zien hoe het kasteel er vroeger uitzag. “Met een hoge poort van cortenstaal lijkt het net alsof je straks echt een burcht binnenloopt”, zegt boswachter Harco Bergman.
De renovatie wordt uitgevoerd in drie fases. Tussen 1 februari en 15 maart 2025 worden grondwerkzaamheden uitgevoerd voordat het broedseizoen begint.
Als de crowdfunding succesvol is, worden vanaf 1 september 2025 de nieuwe brug, poort en woontoren gebouwd. ”Als er minder geld wordt opgehaald, dan moeten de plannen worden aangepast en kan niet alles worden uitgevoerd,” zegt de boswachter.
Bron: Omroep Flevoland
Het wapen van Noordoostpolder
Emmeloord ontleend zijn naam aan het plaatjes Emmeloord (Emeloirt – Emelwerth) op het voormalig eiland Schokland.
Dit Schokland werd rond de 11e eeuw geregeerd door de Heren van Kuinre. Deze roofridders komen rijkelijk terug in het wapen van Noordoostpolder.
Het wapen is een combinatie van het wapen van Dr.Lely (I), en herinneringen aan de Graven van Kuinre, die in dit gebied voor de overstromingen veel bezit hadden (II en III), terwijl IV herinnert aan de munten, die de graven op Schokland lieten slaan
Waarom staat de Kuinderburcht op het gemeentewapen van Noordoostpolder?
KUINDERBURCHT
