Categorie: Creil

Monica van Panthaleon barones van Eck.

In 1967 vierde de Noordoostpolder ’25 jaar droog’.
Een ongekend groots opgezet feest van vier maanden feestelijkheden. Het waren verschillende krachtmetingen tussen Emmeloord en de 10 dorpen. Een estafette en een heuse Olympiade.
Het sportiefste dorp bleek Bant te zijn.
Creil was het netste dorp en kreeg daarvoor als beloning een beeldhouwwerkje, twee steigerende paarden, vervaardigd door de dochter van de burgemeester.

Dit is overigens al het vierde QR-stickertje op het kunstwerk.
De jeugd van Creil peutert het er steeds vanaf.

De burgemeester had een prachtige naam, dhr. Panthaleon baron van Eck, zijn dochter een zo mogelijk nog fraaiere naam :
Monica van Panthaleon barones van Eck.

In tegenstelling tot die uitbundige naam is het beeldhouwwerk van alle opsmuk ontdaan. Geen voorbenen en weinig detail. Maar veel energie.
Het lijken wel Belgische trekpaarden, die een enkele boer meenam naar de polder, zoals hier in Nagele.

Begin jaren ’80 mocht ook Creil een kunstwerk plaatsen ter verfraaiing van het dorp. Creil pakte het democratisch aan en dus mocht iedereen zijn zegje doen. Dat proces liep krakend vast in een hoop afgekeurde, meestal te abstracte kunstwerken.
Het A.D. van Eckfonds, het cultuurfonds van de Noordoostpolder heeft zich ermee bemoeid waarna het kunstwerk van Eric Claus werd omarmt.
Het is een drie-en-halve meter hoge sokkel die de bronzen schepen tillen naar het niveau waarop de schepen vroeger op de Zuiderzee voeren.
Of Eric Claus verstand heeft van wind en zeilschepen valt te bezien.
De zeilen bollen alle kanten op.

Toch zijn zeilschepen  een symbool geworden voor Creil.
Zo krijgen mensen die zich voor het dorp verdienstelijk hebben gemaakt de zogenaamde ‘scheepjes van Creil’ gemaakt door het Kunstenmakers Collectief Creil.

Dit gebouw was de vroegere katholieke kerk en is in 2003 verbouwd tot zorg- en welzijnscentrum voor de dorpen Rutten, Bant, Creil en Espel.
Geen kerk meer. Wat bleef was de klokkentoren, maar de klok werd al in 2001 verwijderd en verplaatst naar de klokkenstoel op de begraafplaats van Creil.
In plaats van de klok kwam er een vogel te hangen; een roestvrijstalen kraanvogel, gemaakt door het Kunstenmaker Collectief Creil.

Die katholieke kerk droeg de naam van de Heilige Nicolaas.
Hussel de letters een beetje en je krijgt: Saalicon.

Dit café-restaurant Het Poortershuys, maar ook de restaurants van  Espel, Tollebeek en Nagele zijn begin jaren ’60 in opdracht van  bierbrouwerij Oranjeboom gebouwd. Dan weet je ook meteen welk biertje er geschonken werd. De restaurants zijn nagenoeg gelijk. Die van Nagele is trouwens al weer gesloopt.

Dit kunstwerk op de gevel noemen we een sgraffitio en is gemaakt door de Amsterdammer Henk Huig. Het is opgebouwd uit drie pleisterlagen (mortel) die één voor één zijn aangebracht.

Wat stelt het voor.
Het is een kleurige voorstelling van twee poorters. Dat is iets uit de tijd van stadsrechten. Een stad was omringd door een stadsmuur
’s Avonds werd de stadspoort gesloten. De sleutel  werd bij de burgemeester of het poortershuys ingeleverd en de volgende dag weer opgehaald.
Een Poorter was dus een burger die zich het recht verworven had om binnen de poorten van een plaats met stadsrechten te wonen.