Omroep Flevoland • Zondag 23 mei 2021

De Markerwaard had de laatste polder van het Zuiderzeeproject moeten worden. Hij zou aangelegd worden op de plek die we nu kennen als het Markermeer. Luchthaven Schiphol zou naar de nieuwe polder worden verplaatst. Verder zou er door de aanleg extra landbouwgrond beschikbaar komen.

De plannen waren al ver uitgedacht. Er was zelfs al begonnen met de aanleg van dijken langs de rand van de geplande Markerwaard. Toch is de nieuwste polder er nooit gekomen. Maar waarom eigenlijk niet?

Volgens Bart Schultz, oud-ambtenaar van Rijkswaterstaat, waren er meerdere redenen: “De grond was niet meer nodig, vanwege overproductie in de landbouw. Het ministerie van Ruimtelijke Ordening had de grond niet nodig voor stedenbouw. Actievoerders wilden blijven varen op het IJsselmeer. En de natuurbeweging wilde het niet, omdat het IJsselmeer een uniek meer was.”

Eén van de aangelegde dijken die geen functie heeft.

Actiegroepen

Negen jaar is er door Rijkswaterstaat aan de plannen gewerkt, maar het is nooit verder gekomen dan de aanleg van een aantal dijken. Dit kwam onder meer doordat de regering geen duidelijke argumenten had om het plan door te kunnen zetten. Bovendien kregen actiegroepen het voor elkaar om de plannen van tafel te vegen.

Wouter van Dieren was tegenstander van de Markerwaard. Hij is een van de mensen die ervoor heeft gezorgd dat de polder er niet kwam. Van Dieren zit bij de vereniging ‘Behoud van het IJsselmeer’, een samenvoeging van de actiegroepen ‘Weg met Schiphol’ en ‘Weg met de Markerwaard’. “De vereniging Behoud van het IJsselmeer was meteen een booming succes, want alle IJsselmeergemeenten sloten zich erbij aan. Tot stomme verbazing van Rijkswaterstaat zaten we als actiegroepen te vergaderen in die mooie gemeentehuizen. Dat was niet de bedoeling, want wij moesten natuurlijk op straat rookbommen gooien.” In totaal heeft het drie jaar geduurd voordat de vereniging haar zin kreeg en het besluit werd genomen de polder definitief niet aan te leggen.

De plek waar de Markerwaard zou komen

Wordt het plan ooit weer uit de kast gehaald?

Naast tegenstanders, waren er ook voorstanders voor de Markerwaard. Zo ook Jan Kop. Hij hoopt nog steeds dat de plannen ooit worden afgemaakt. Hij is dan ook blij met de Marker Wadden die nu zijn aangelegd: “Wouter van Dieren en zijn medestanders hebben het taboe van Rijkswaterstaat doorbroken dat er geen landwinning in het Markermeer mocht plaatsvinden. En dat is doorbroken door die eilandjes.”

De Marker Wadden

Omdat het taboe nu is doorbroken, heeft Kop hoop voor verdere landwinning. Hij weet zeker dat de Markerwaard er in de toekomst alsnog gaat komen: “De positieve balans om hier een polder van te maken, is vele malen groter dan het gebied handhaven als water. Hij gaat er komen.” De tijd zal moeten leren of Kop gelijk krijgt.